Gundemxeber.az editor.az-a istinadla Orta Doğu Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri, siyasi şərhçi Sədrəddin Soltanla müsahibəni təqdim edir:

– İranda başlayan və hələ də davam edən etiraz aksiyaları artıq 4 aydır ki, davam edir. Sosial şəbəkələrdə yayılmış bəzi videolardan İranda qadınların örtüsüz gəzdiyini görə bilirik. Maraqlıdır, aksiyalar molla rejiminin geri addım atmasına gətirib çıxarıb?

– Etiraz aksiyası iştirakçıları rejimə müqavimət göstərir. Hakimiyyətin tam geri çəkildiyini demək düzgün olmaz. Çünki hakimiyyət də onlara qarşı müqavimət göstərir, aksiyaçıları tutur, öz qaydalarına uyğun olaraq mühakimə edir. Hətta dörd aksiya iştirakçısı barəsində çıxarılan edam hökmü icra olunub. Yəni, bu onu göstərir ki, hakimiyyət etirazlara qarşı qəti sərt mövqeni, qarşı tərəf isə dinc aksiyalarını davam etdirir.

– Şübhəsiz ki, aksiyaların davam etdiyi müddətdə Tehran rejimi daxilində ciddi silkələnmələrin oıduğunu görmək mümkündür. Rejim daxilində hansı dəyişikliklər gedir?

-Heç şübhəsiz ki, hakimiyyət daxilində müəyyən ziddiyyətlər var. Bu ziddiyyətlərin bəziləri ictimaiyyətə müxtəlif şəkildə çatdırılır. Məsələn, son zamanlar İran Hüquq-Mühafizə Qüvvələri komandanının dəyişdirilməsi ehtimal etmək olar ki, hakimiyyət daxilində ziddiyyətin göstəricisidir. İran müdafiə nazirinin keçmiş müavini Əlirza Əkbərinin barəsində çıxarılan edam hökmünün icrası da hakimiyyət daxilində gedən silkələnmələrdən irəli gəlir. Bu perspektivdə Əkbərinin İran daxilində böyük şəbəkənin üzə çıxacağını ehtimal etməyə əsas verir. Çünki hakimiyyət səhvlərə görə kimlərisə şərləməyə, böhtan atmağa çalışır. Ola bilsin, İran hakimiyyəti daxilində çoxsaylı “günah keçilər”i ortalığa çıxacaq.

– Bəzi məlumatlara görə, artıq hakimiyyət cəsus axtarışına çıxıb. Tehran rejiminin bu addımları hansı nəticələri verəcək?

-Rejim daxilində “casus axtarışı” ağır nəticə verə bilər. Bu proses rejimi öz-öznə çökdürər. Eyni zamanda, hakimiyyət daxilində ayrı-ayrı qüvvələri, fərdləri, dövlət rəsmilərinin bir-birinə olan etibar və inamına zərbə endirə bilər. Odur ki, casus axtarışı İran hakimiyyəti üçün heç də ucuz başa gəlməyəcək. Beləliklə, ola bilər ki, Böyük Britaniya və onun müttəfiqləri İrana qarşı xüsusilə insan haqları məsələsində sanksiyaları kəskinləşdirsin. Bu isə son zamanlar İranda həyata keçirilən edamlarla əlaqədar olacaq.

– Son olaraq, sizcə aksiyalar nə qədər müddət davam edə bilər?

– Aksiyaların nə qədər davam edəcəyi barədə fikir söyləmək mümkün deyil. Çünki etiraz aksiyaları təkcə İran cəmiyyəti ilə məhdudlaşmır, həm də beynəlxalq dəstəyə də ehtiyac var. Hələ ki, aksiyalara beynəlxalq dəstək yetərincə deyil, bu da rejimin əl-qol atıb aksiya iştirakçılarına qarşı zorakılığın gücləndirilməsinə səbəb olan amillərdəndir.

Gundemxeber.az