Media Hüquqları İnstitutu ofisindən çıxır, icarə müqaviləsi bitib, hesabda həbs var

Onlar daim medianın yanında idilər, jurnalistlərlə bağlı hər hansı olaya dərhal reaksiya verər, bəyanat yayar, media ilə bağlı aksiyalarda əsas təşəbbüsçü olardılar. Media ilə bağlı təlimlərdə, maarifləndirici aksiyalarda da onların adı öndə olardı.

Onlar çoxsaylı məhkəmə proseslərində də jurnalistin yanında idi və pulsuz hüquqi yardım göstərirdilər. İndi isə bir neçə aydır ki, sıxışdırılırlar, nəticə olaraq fəaliyyətləri dayandırılmış durumdadırlar. Söhbət Media Hüquqları İnstitutundan (MHİ), onun əməkdaşlarından gedir. Təxminən dörd ay əvvəl fəaliyyətini dayandırdığını bəyan edən təşkilat artıq yerləşdiyi ofisi də tərk edir. Səbəblər çox və ciddidir.

Təşkilatın rəhbəri, vəkil Rəşid Hacılı bir neçə aydır ki, mətbuatla təmaslarını kəsib və təşkilatdakı işçilər könüllülər kimi fəaliyyət göstərirlər. Artıq onlar paytaxtda icarəyə götürdükləri ofisdən də çıxmağa məcburdurlar. Çünki icarə müqaviləsi bitib, yenisini bağlamaq və ödəmək üçün isə maliyyə yoxdur.

Əməkdaşımız MHİ-nin ofisində olub və əməkdaşlarla söhbətləşib. Ofis avadanlıqları, stollar və kompyuterlərin bir hissəsi otaqların divarları boyu düzülüb, ofisdə köç ab-havası var.

Təşkilatın eksperti Xalid Ağəliyev deyir ki, icarə müqaviləsi noyabr ayının sonunda bitib, yenisini bağlamaq mümkünsüzdür: “Çünki pul yoxdur, təşkilatın hesabına həbs qoyulub. Ofisdən çıxmalıyıq. Bir neçə gündür fikirləşirik ki, avadanlıqları aparıb haraya yığaq”.

X.Ağəliyevin sözlərinə görə, təşkilat bu ilin avqustunda fəaliyyətini dayandırdığını elan etsə də, onlar könüllü olaraq indiyədək işləyiblər: “İcarə müqaviləsi noyabrın sonuna qədər idi, hesabda həbs olsa da, heç olmasa, icarə pulu əvvəlcədən ödənilmişdi. Buna görə tam fəaliyyətsiz qalmadıq, yenə məhkəmələr davam edirdi, işlər vardı, hüquqi yardımları davam etdirdik. Amma artıq bu da mümkün deyil. Pul yoxdur, artıq ofis də yoxdur”.

MHİ təmsilçisinin sözlərinə görə, təşkilatın vəkilləri başqa işlərə də çıxdıqlarından, MHİ ilə bağlı yarımçıq qalmış işləri görə bilirdilər. İndi isə ofisdən çıxmaları onların bir yerə toplaşmalarını və fəaliyyətlərini mümkünsüz edir: “Kollektiv kimi bir yerdə oturmaq vacibdir. Bir az boşluq olsa, hamı dağılıb gedəcək. Bir neçə ay pulsuz qalmaq mümkün deyil, amma biz bunu etdik. İyul ayında hesabımıza həbs qoyulub. Məhkəməyə vermişik, məhkəmə isə iddiamızı təmin etməyib, hazırda məhkəmə davam edir. Onunla paralel olaraq bizdə vergi yoxlaması da aparıldı və MHİ-ni cərimələdilər. Biz Vergilər Nazirliyinə apelyasiya şikayəti vermişik. Cərimə ilə bağlı qərarın ləğv olunmasını istəyirik, çünki əsaslı deyil. Həmçinin hesabımıza qoyulan həbslə bağlı Baş Prokurorluğa müraciət etmişik ki, hesabdan həbs götürülməsi ilə bağlı təqdimat versin. Ümid edirik ki, köməyi olacaq. Çünki o başlanmış cinayət işinin bizim təşkilatla heç bir əlaqəsi yoxdur. Digər tərəfdən, başqa bir problem qrantların qeydiyyatı ilə bağlıdır. Bizim donorlarla təxminən bir neçə illik müqavilələrimiz var idi, bir neçə layihə icra edəcəkdik. Amma indi həm hesabda həbs olduğuna görə, həm də Ədliyyə Nazirliyi qrantları qeydiyyata almadığına görə işləyə bilmirik. Yəni MHİ-nin əsas böhran vəziyyətinə gəlib çıxmasının səbəbi hesaba həbs qoyulması və Ədliyyə Nazirliyinin qrant müqavilələrini qeydiyyata almamasıdır. Heç bir izah da vermirlər. Biz 12 ildən artıqdır fəaliyyət göstəririk. İndiyə qədər qrant müqavilələrinin qeydiyyata alınması ilə bağlı hansı formada müraciət etmişdiksə, sənədləri necə təqdim etmişdiksə, eyni qaydada müraciət etmişik. Amma yenə heç bir cavab vermirlər. Bir neçə dəfə məktubla müraciət etmişik, ancaq vəziyyət düzəlmir. Ümumiyyətlə, qrantların qeydiyyatı ilə bağlı qeyri-müəyyən bir durum var. Vəziyyətin düzələcəyinə ümid edirik, başqa heç nə... Ümid edirik ki, bildirişləri yaxınlarda ala biləcəyik və fəaliyyətimizi bərpa edəcəyik”.

Təşkilat fəaliyyətini dayandıranda isə on nəfərlik heyətlə işləyirdi.

“On nəfər fəaliyyət göstərirdik. Layihələrimizdə çalışanların sayı on nəfərdən çoxdur. Təlimlər də keçirirdik, müştərilər də gəlirdi. Yəni daha iri ofisə ehtiyacımız vardı. Amma artıq buranı boşaltmaq məcburiyyətindəyik. Təbii ki, ümumi narahatçılıq var. Amma ümumilikdə şəraiti dəyişmək üçün neyləyə bilərik? Bizim əlimizdən nə gəlir ki? Ölkədə onlarla təşkilat, bəlkə yüzlərlə təşkilat eyni durumdadır. Bəlkə ümumilikdə nəsə etmək olar”, - deyə X.Ağəliyev vurğulayır.

O, deyir ki, bir neçə QHT təmsilçiləri ilə vəziyyətdən çıxış yolu axtarılır, müzakirələr aparılır: “Görüşürük, məsləhətləşirik, vəziyyətdən çıxış yolu axtarırıq. Amma hazırda qeyri-hökumət təşkilatlarının hansısa addımının durumu dəyişəcəyi o qədər də inandırıcı deyil. Bu sahədə hökumət gərəkli addımlar atmalıdır. Bizim həll edəcəyimiz məsələ deyil”.

MHİ-nin hüquqşünası Elçin Sadıqov də bildirir ki, vəziyyət ağırdır: “Hesabda həbs var, buna görə vəsaitimizdən istifadə edə bilmirik. Layihələr yarımçıq qalıb. Artıq ofisin son avadanlıqlarını da yığırıq ki, köçək. Bir neçə ay idi maaş ala bilmirdik, vəziyyət yaxşı deyildi. Bundan sonra yəqin ki, müstəqil olaraq vəkillik fəaliyyətimi davam etdirəcəm. Amma yenə də qəzetlərə, jurnalistlərə yardım etməyə hazıram”.

Röya RƏFİYEVA,
Fotolar müəllifindir.