Məhkumların əlləri qolu qandallı saxlanılır, görüşə gələn valdieynlər təhqir olunur
Fikrət Qafarov sabiq generasl Zakir Nəsirova xüsusi şərait yaradıb, 4 məhkum ona xidmət göstərir
Uzun illərdir Qobustan Həbsxanasında ömrülük cəza çəkən məhkum Şakir Rzaxanova qarşı təzyiqlər, işgəncə faktları artıb. Bununla bağlı qəzetimizin ötən saylarında geniş məlumat dərc etmişdik. Qeyd etmişdik ki, həbsxananın rəisi Fikrət Qafarov ömürlük məhkumlara dəhşətli işgəncə verir. Həmin məhkumlardan biri də Şakir Rzaxanovdur. Türmə rəisi ömürlük məhkumu insanlığa siğmayan işgəncələr verir, onu tək adamlıq kamerada qolu qandallı saxlayır.
Şakir Rzaxanovun anası, ömürlük məhkumların müdafiə komitəsinin sədri Müslümat Rzaxanova bununla bağlı dövlət başçısı İlham Əliyevə müraciət ünvanlayıb. O, həmin müraciətin bir nüsxıənisində redaksiyamıza göndərib.
Komitə sədri bildirib ki, dövlət başçısına müraciət etməsinə səbəb son zamanlar cəzaçəkmə müəssisələrində məhbus ölümü barədə aldığı məlumatların əsas mövzuya çevrilməsindən narahat olması ilə bağlıdır: “Qobustan həbsxanasında məhbusların on illərlə xüsusi qəddarlıqlarla təzyiqlərlə məruz qalmasına, onların dövlət başçısına, Ombudsmana, Milli Məclisə və bütün əlaqədar rəhbərliklərə öz pozulmuş haqlarının bərpa edilməsini istəyən ömürlük məhbusların müraciəti səbəb olub. Həmin məhbusların dəfələrlə etdikləri müraciətə münasibət bildirilmədi. Son olaraq məhbus və onların yaxınları Avropa Şurasının Parlament Assamleyasına müraciət etməyə məcbur oldular. AŞPA bununla əlaqədar 16 aprel 2007-ciil tarixdə 1545 saylı qətnamə qəbul etdi.Qətnamə qəbul edildikdən sonra müraciəti göndərən məhbuslar dözülməz işgəncələrə məruz qaldı. Həmin məhbuslara saxta ittihamlar tərtid edilərək, həyati vacib
sənədləri yararsız hala salındı, barələrində saxta xasiyyətnamələr tərtib edildiı “İslaholunmaz” damğası ilə həmin məhbusların adları qara siyahıya salındı. Həmin siyahı hər təzə təyin olunmuş rəisin “stolüstü kitabına” çevrildi”.
Ömürlük məhkuma niyə işgəncə verilir?
Müslümat Razaxanova bildirib ki, həbsxanada 2008-ci ildən məhbuslara işgəncələr verməklə “cəllad” ləqəbi almış, məhbusların saxlanma kameraları satmaqla və digər cinayət xarakterli hərəkətləri ilə ad qazanmış mayor Adil Şirməmmədov və 2 nəzarətçi, Şakir Rzaxanovun qollarını ağrılı vəziyyətdə arxaya qandallayaraq kamerada saxlanmağa icazəli məişət avadanlıqlarını sındırıblar: “Çakirin bütün rəsmi yazışmalarını, hüquqi və digər kitablarını, bütün məhkəmələrlə yazışmalarını, hətta dəftərxana ləvazimatlarını yarasız hala salıblar. Şakrin hətta qələm və zərflərini Adil Şirməmmədovun küçə söyüşləri ilə təhqirlərlə göstərişi ilə daha bir saatdan artıq müddətdə arxadan qolları qandallı vəziyyətdə iztirablara məruz qoyaraq bütün sənəd və əşyalarını, bir neçə gün görüşdə apardığım bütün ərzaqlar yararsız hala salıblar. Rəisin göstərişi ilə Adil Şirməmmədov oğlumu öz vəsaitimizlə təmir edib, nisbətən şərait yaradılmış kamerasından zotakılıqla çıxarılaraq, əvvəldən öyrədilmiş məhbusların olduğu, tam əks xasiyyətli, öyrədilmiş məhbusların saxlandığı 4 nəfərlik kameraya köçürüləüb. Onu qəsdən həyatına təhlükə yaradılıb”.
Məhkum qolu qandallı saxnalımasına səbəb nə olur?
Müslümat Rzaxanovanın sözlərinə görə, Şakirə həbsxanada rəisin göstərişi ilə heç bir səbəb olmadan bütün hallarda əl qandalı tətbiq edilir “Qəsdən saxlandığı kameranı mütəmadi dəyişərək icazəli məişət avadanlıqları sındırılır, ərzaqları yararsız hala salınır. Son dəfə 121-ci kameraya köçürülərək, həbsxanada heç bir məhbus tərəfinfən qəbul olunmayan məhbuslarla bir kameraya köçürürlər. Orada qəsdən mübahisə və dava-dalaş saldıraraq, böhtan xarakterli hərəkətlərlə,
Şakirin bütün əşyalarını, ərzaqlarını yararsız hala salaraq, əlləri arxadan qandallanaraq saatlarla saxlayıb, onda heç vaxt olmayan telefon axtarıblar. Bütün bu hallarla əlaqədar Fikrət Qafarova ərizə ilə müraciət edib, qəbul olunmasını tələb edib. Şakiri əvvəl rəis müavini Tahir Yusifov qəbula gətirilərək, qolları ağrılı vəziyyətdə arxadan qandallanaraq başı qırxıldığına baxmayaraq. Ehtiyacı olmadığı halda təhqiramiz surətdə təkrar başını qırxdıraraq 3 saatdan artıq qızmar günəş altında saxlayıb. Sonra eyni ilə rəisin qəbuluna aparılıb, 2 saata yaxın da rəisin kabinetinin qapısında saxlanılıb. Rəis onu dinlədikdən sonra ona saxlanma şəraitindən şikayət etsə, onu məhv edəcəyi ilə hədələyib”.
Məhkum anası ilə görüşə buraxılmayıb
Müslümat Rzaxanova qeyd edib ki, bu ilin mart ayının 24 və 27-i tarixində oğlu görüşə gedib, 2 saat səbəbsiz qapıda saxlanmaqla yanaşı qanunda nəzərdə tutulmuş, hələ ötən ilin dekabr ayında rəsmən qeyd edilmiş görüşü vermək istəməyiblər: “3 günlük görüşü mübahisədən sonra ala bildim. Məlum oldu ki, Şakirlə görüşməyimi istəmirdilər. Çünki oğluma qarşı Fikrət Qafarov insanlığa sığmayan təzyiqlərə məuz qoyduğu barədə məlumatlandırılmağımın qarşısını bu yolla almaq istəyirdi. Şakirin eyni zamanda səlahiyyətli nümayəndəsi olduğumu Fikrət Qafarov nəzərə almamışdı. Şakir Rzaxanov eyni zamanda ona qarşı davam edən təzyiqlərin daha qəddarlıqla davam etdiyi barədə vəkili Fariz Namazlıya KİV-ə və mənə yazılı surətdə də dəfələrlə müaciət etmişdir. Fevral ayından isə bu günə kimi ona qanuna müvadfiq telefon danışığı verilməyib. Fikrət Qafarov öz vədinə əməl edərək, oğlumun zorakılıqla köçürdüyü 4 nəfərlik kamerasında hər gün korpusun starşinası və giziri İltifat Mustafayevə və Tural adlı leytenanta xüsusi göstəriş verərək hər gün Şakirin saxlandığı kameranı alt-üst edib, bütün əşyalarını, ərzaqlarını yararsız hala salıblar. Ötən ilin oktyabr ayından bu günə kimi hər hansı yazışması ünvanına göndərilməyib, fevral ayından isə qanunla həftədə 15 dəqiqə telefon danışıqları da verilməyib”.
İşgəncələrə müvafiq rəhbərlər laqeyd yanaşır
Məhkum anası əlavə edib ki, Şakirin 23 noyabr 2015-ci il göndərdiyi məktub Qaradağ rayon poçtunda 12 aprel 2016-cı il tarixdə göndərilib: “Ölümün həmin məktubun aprelin 15-də almışam. Həmin məktubda həbsxana rəisi tərəfindən yaradılmış saxlanma şəraiti barədə Baş Prokurora, Ombudsmana, vəkilinə və mənə ətraflı yazmışdı. Ən ağrılısı məhbusların müraciətlərinə Ombudsmanın münasibətidir. Ombudsman məhbusun və yaxud məhbus yaxınlarının şikayət, müraciətlərini “araşdırmaq” üçün məhz ondan şikayət etdiykləri həbsxana rəisinə göndərilir. Rəis də öz növbəsində taveliyində olan həbsxana personaklın köməyi ilə məhbus barəsində saxta ittihamlar tərtib edərək, şikayətdə göstərilənlərə “don geydirib” Ombudsmana cavab göndərir. Ombudsman də həbsxana rəisinin tərtib etdiyi cavabı müraciət edənlərə göndərməklə, şikayət edən məhbusların daha da təzyiqlərə məruz qalmasına səbəb olur. Ombudsman şikayətlərə cavabında məhz həbsxana rəisini müdafiə etməkdən də çəkinmir. Ombudsmanı cavabında qeyd olunur ki, müraciətinizdə göstərilən dəlillər araşdırma zamanı təsdiqini tapmamışdır. Ombudsmandan soruşan yoxdur ki, niyə araşdırmanı məhz ondan şikayət olunmuş həbsxana rəisi aparmalıdır? Rəisin tabeliyində olan hansı personal rəisinin göstərişini icra etməyəcək? Eyni zamanda, Baş prokurora şikayəti rayon prokuroru araşdırır və eyni cavab verilir ki, müraciətinizdə göstərilən dəlillər araşdırma zamanı təsdiqini tapmayıb”.
Daha hansı ömürlüklər işgəncə altındadır?
Komitə sədri bildirib ki, ömürlük məhbus Qəribov Ceyhun Əhəd oğlu həbsxana rəisi ona zorakılıqla daim münaqişədə olduğum məhbusla bir kameraya köçürülməsindən yazır: “Rəisin qəbuluna gedərək bu barədə məlumat vermək istəyib, rəis dubinka ilə başıma zərbələr endirib, qollarımı arxadan qandallayıb, bu vəziyətdə 3 gün karsda saxladı. Baş prokurora bu barədə şikayətimi Qaradağ rayon
prokurorluğuna göndərdilər. Rayon prokurorluğundan gələn müstəntiq həbsxana rəisini müdafiə edərək, ərizəni dəyişib, rəisin adını çıxartdırdı ki, mənə qanunda nəzərdə tutulmuş qaydad cəzamı dinc şəraitdə çəkməyə şərait yaradılacaq. Bir ay məni sakit kameraya köçürdülər, bir aydan sonra yenə çıxarıb, həmin mənimlə düşmən münasibətdə olan kameraya köçerelərək “öldürün bir-birinizi” deyir. Ceyhunun belə şikayət ərizəsini qardaşı Taleh bütün əlaqədar idarə və təşkilatlara göndərsə də nəticəsi yoxdur. Hazırda daha ağır işgəncələrə məruz qalan məhbuslardan Seymur, Arif Quliyev və digər təzyiqlərə, işgəncələrə məruz qalan məhbuslar da müraciət etmək istəsələr də, Fikət Qafarov senzura tətbiq edərək şikayətləri ünvanlara göndərmir. İllərlə həbsxanada Ədliyyə Nazirliyi yanında ictimai komitənin təşəbbüsü ilə tətbiq edilən məhbusların yazışmalarının rəsmi qaydada qeydiyyatı aparılan rəsmi dəftəri də Fikrət Qafarov ləğv edib. Məhbusların sifariş ilə göndərilən məktublarının qəbzləri də əvvəllər olduğu kimi onlara verilmir. Məhbusları cəmiyyətdən tam təcrid edərək, həbsxananı şəxsi mülkiyyətə, məhbusları isə qollarını qandallanaraq onlarla dubinka ilə “danışaraq” qul vəziyyətinə salıb”.
“Təhqiredici hallarda yoxlanlmışıq”
Şəmkrin keçmiş icra başçısı Aslan Aslanovun oğlunun qətlində ittiham olunaraq ömürlük azadlıqdan məhrum olunan Vüqar Əliyevin valideyinləri prezidentə, Ədliyyə Nazirliyinə müraciət edib. Onlar müraciətlərində bildiriblər ki, uzun müddətdir Vüqar Əliyevə qarşı həbsxana rəisi Fikrət Qafarov tərəfindən təzyiqlərə məruz qalır: “Heç bir səbəb olmadan Vaqar Əliyev korpusun içində gəzintiyə çıxarkən, telefona, hamama gedərkən əl qandalı tətbiq edilir. Görüşə gedərkən məni təhqiramiz surətdə tam soyunduraraq insan ləyaqətini alçaldan tərzdə yoxlatdırırlar. 13 ildir oğlumla görüçə gedirəm, belə təhqiredici halda yoxlanılmamışıq, halbuki, onlardə yoxlamaq üçün cihaz var”.
Zakir Nəsirova xüsusi şərait
Vüqar Əliyevin valdeynlərinin müraciəti bizə komitə sədri Müslümat Rzaxanovanın vasitəsi ilə çatıb. Müslümat Rzaxanova daha sonra bildirib ki, eyni məzmunlu şikayət Zaur Süleymanovun anası Zaxalay Süleymanova , Namik Vəliyevin yaxın qohumu və digər məhbus yaxınları da məlumat verir: “Nədənsə həbsxanada ömürlük cəza çəkən Daxili İşlər Nazirliyinin sabiq müavini Zakir Nəsirova Qikrət Qafarov tərəfindən 4 nəfərlik kamerada tək saxlanılaraq yaradılıb. Kurort şərait barədə aldığım məlumatda Zakir Nəsirova xidmət etmək üçün həbsxana rəisi xüsusi məhbuslar da ayırmışdır. Çoxsaylı məhbusların ərzaqlarını kaptyorkanın bir küncündə üst-üstə qoyaraq yararsız hala salındıı halda,həmin kaptyorkanın çox hissəsini Qafarov məhz Zakir Nəsirova xidmət etmək üçün cəlb olunan xüsusı məhbuslar üçün ayrılıb. Həbsxanada Dövlət qanunlarını yox, öz qanunlarını tətbiq edən Fikrət Qafarovun rəis olduğu müddətdə özünə qəsd və vaxtında tibbi yardım göstərilmədən və yaxud müəmmalı məhbus ölümlərinin sayına baxmayaraq, bu gün həbsxanada məhbuslara həbsxana rəisinin yaratdığı saxlanma şərait gestapo rejimini geridə qoyduğunu təsdiq edir”.
Ömürlüklər işıq üzünə həsrət qoulub
Həbsxanada məhbuslara qarşı yaradılmış dözülməz şəraiti gestapo rejimi ilə əlaqələndirməyimə səbəbi diqqət yetirən komitə sədri Müslümat Rzaxanova əlavə ediv kİ, qəddarlığın son dərəcəsini Fikrət Qafarov çozsaylı məhbusların yeganə görə biləcəyi həbsxana həyətindən məhrum edərək, məhbusların kiçik pəncərələrinin qarşısına şit quraşdıraraq, qapalı həbsxananı həmin məhbuislar üşün 2-ci dəfə qapalı etməsi heç bir insanlığa sığmir: “Həmin şiti qapamış plakata güclə görünən prezidentin və ulu öndərin foto- şəkilləri, bir də “Mən fəxr edirəm ki azərbaycanlıyam”qalan hissələr isə tam ağ örtüklə qapanmışdı. 30-a yaxın kameranın pəncərərəsindən çoxsaylı ömürlük məhbusun yeganə gördükləri işıqın qarşısı alınmışdı. Məhbuslara tətbiq edilən əl qandalı, məhbusların zorakılıqla saxlandıqları kameradan çıxarılaraq, bir-biri ilə düşmən mövqeyli
məhbusla bir kameraya , xəstə məhbusu zorakılıqla sağlam məhbusla bir kameraya köçürməklə hər ikisinin həyatına yaradılmış təhlükə, yazışmalarına qoyulmuş məhdudiyyət. cüzi səbəbdən çərimə təcridxanasına köçürülməmişdən əvvəl amansızcasına döyülməsi, təcridxanada uzun müddət əlləri arxadan çarpayıya qandallanaraq ağrılı istirablara məruz qoyması və digər qəddarlıqları Fikrət Qafarov bu gün də davam etdirir”.
Müslümat Rzaxanova bildirib ki, ədliyyə sahəsində son zamanlar aparılmış çoxsaylı islahatlara əsaslanaraq, çoxsaylı qeyri-qanuni ömürlük həbs cəzasına məhkum edilmiş, 25 ildən artıq cəza çəkərək islah olunmuş məhbusların işlərinə yenidən baxılmalıdır: “Onlara layiq olduqları cəza növü tətbiq edilərsə, dövlət tərəfindən onlara sərf olunan vəsait azalmaqla yanaşı, çoxsaylı ailələrin on illərlə köməksiz qalaraq yaşadığı faciəli həyatına son qoyula bilərdi”.
Sorğu
Yeni dizaynımız necədir?