Dünyanın aparıcı qüvvələri İranda "molla rejimi"nin devrilməsinə çalışır.
Ötən ay qonşu ölkədə hicab qaydalarını pozan 22 yaşlı Məhsa Əmininin polis əməkdaşları tərəfindən döyülərək öldürülməsi İranda kütləvi etiraz aksiyalarına səbəb olub. Gənc qızın ölümündən hiddətlənərək küçələrə axışan etirazçıların əsas tələbi insanların azadlıq hüququnun tanınması, hicab qaydalarının ləğv olunmasıdır.
Dünyanın dörd bir yanından dəstək alan iranlı qadınların mübarizəsi xalqın mövcud rejimin qadağalarından təngə gəldiyini göstərir, eyni zamanda, artıq çağdaş dövrdə insanların məhdudiyyətlərlə yaşaması insan hüquqlarının kobud şəkildə pozulması kimi qiymətləndirilir.
Hicablarını çıxararaq ayaqlar altına atan iranlı qadınlar dünyanın digər ölkələrində olduğunu azad yaşamaq istədiklərini gizlətmir, ölkədə demokratik qaydaların tətbiq olunması üçün sonadək mübarizə aparacaqlarını bildirirlər. Hələ də davam edən aksiyalarda onlarla etirazçının öldürülməsinə baxmayaraq, qadınlar "molla rejiminin" sonuna çıxmağı qarşılarına məqsəd qoyublar. Onların "hicabsız İran" arzularına çatıb-çatmayacağını zaman göstərəcək, çünki İran rejiminin devrilməsinin mümkünlüyü hələ sual altındadır.
.
Gundemxeber.az xəbər verir ki, mövzu ilə bağlı Modern.az-a danışan politoloq Sədrəddin Soltan bildirib ki, İranda hakimiyyət etiraz aksiyalarını yatırmaq gücünə malikdir, lakin xalq da geri addım atmaq niyyətində deyil:
“Bir aya yaxındır ki, İranın müxtəlif yerlərində hakimiyyətə qarşı etiraz aksiyaları davam edir. Cəmiyyət öz etirazını bildirir və öz istəklərini qəti sürətdə tələb edir. Lakin İranın güc strukturları, İran İnqilab Keşikçiləri Korpusu (SEPAH), hərbi polis güc yolu ilə etiraz aksiyalarının qarşısını almağı bacarır”.
Politoloqun sözlərinə görə, etiraz aksiyalarından sonra İranda hakimiyyət daxilində elə də ciddi fikirayrılığı müşahidə edilmir:
“Hakimiyyət komandası vahid mövqedən çıxış edərək etiraz aksiyalarını ABŞ və Qərbin təşkil etdiyini bildirir. İndiki prosesləri müşahidə etsək, görərik ki, İranda hakimiyyətin çökəcəyini demək hələ tezdir. Hakimiyyət ölkəyə nəzarət edə bilir. Düzdür, bir çox zabitlər hökumətə qarşı çıxaraq, etiraz aksiyalarını qarşısını almağa razı olmayıb. Hətta onların istefa verdiyi deyilir. Lakin bu da böyük parçalanma demək deyil. Beləliklə, bu faktları əsas gətirib, İranın rejiminin çökəcəyini deyə bilmərik”.
S.Soltan onu da vurğulayıb ki, israrlı etirazlar nəticə əldə edə biləcəklər, lakin bunun üçün zaman lazımdır:
“Cəmiyyət etiraz aksiyalarında davamlılıq nümayiş etdirir. Vətəndaşlar öz istəklərinin həyata keçirilməsini israr və təkidlə tələb edir. İran rejiminin çökəcəyini gözləmirəm. Ancaq bugünkü hadisələri nəzərə alaraq, deyə bilərik ki, İran rejimi etirazların qarşısını almaq üçün cəmiyyətin tələblərinə uyğun islahatlar həyata keçirəcək, başqa yol qalmır”.
Qeyd edək ki, İranın ali dini rəhbəri Ayətullah Seyid Əli Xamenei ölkədə iğtişaşları İran xalqının böyük və yenilikçi inkişafının qarşısını almaq üçün düşmənin yöndəmsiz planı adlandırıb: “Nə qədər ki, xalq İslam quruluşu və dini dəyərlər yolundadır, düşmənlər hiylə qurmaqda davam edəcək və onlara qarşı yeganə çıxış yolu müqavimətdir”.
Son hadisələrdə düşmənin rolu və müdaxiləsinin hər kəsə, hətta qərəzsiz xarici mütəxəssislərə də aydın olduğunu vurğulayan Ayətullah Xamenei "bu məsələlər kortəbii baş vermir, əlbəttə, bəzi sahələrdən faydalanmış ola bilər. Lakin düşmənin qara təbliğat, hətta evdə bomba hazırlamaq yollarını öyrətmək kimi hərəkətləri indi hər kəs üçün açıq-aşkardır”.
Ayətullah Xamenei onu da vurğulayıb ki, son hadisələr hökumət rəsmilərini ölkəni inkişafa aparan əsas vəzifələrdən yayındırmamalıdır.
İran prezidenti İbrahim Rəisi isə son günlər baş verən kütləvi etiraz aksiyalarını iğtişaş adlandırıb və aksiyaçılara qarşı tədbir görülməsini istəyib. Bununla belə, Rəisi müxalif düşüncələrə və dinc aksiyalara pis baxmadığını iddia edib. Lakin o, başçılıq etdiyi hökumətin rəsmi icazə ilə fəaliyyət göstərən partiya və təşkilatların aksiya keçirmələrinə imkan verilməməsi barədə heç nə deməyib.
Sorğu
Hansı bölmədə daha çox xəbər görmək istərdiniz?