Dərs ilinin uzadılması ilə təhsil problemlərini həll etmək mümkün deyil

Azərbaycan praktikasında belə bir anlayış var ki, vəzifəyə təyin olunan məmur mütləq hansısa baxımdan özünü “göstərməlidir”. Bu ilk növbədə sabiq həmkarının kadrlarını təmizləməkdən başlayır, daha sonra isə ümumi işə dəxli olmayan bir neçə səs-küylü kompaniya ilə yekunlaşır. Hər şey isə ümumi rəyi formalaşdırmağa hesablanır. Yəni “mən gəldim, dəyişdim, islahat apardım”. Məsələn, hansısa bir rayonda icra başçısını dəyişəndə, yeni gələn kadr sabiq həmkarının dövründə yolların kənarına döşənmiş təptəzə bardurları sökdürür, əvəzinə yenilərini düzdürür. Bunun adı olur təmir-tikinti işləri, əvəzində də büdcənin bir xeyli vəsaiti gedir öz işinin dalıyca. Ötən ilin prezident seçkilərindən sonra yeni təyinatla vəzifə alan nazirlər də işə çox hay-küylə başlamışdılar. Hətta, az qala elə fikir formalaşırdı ki, sən demə ölkədə bunlardan başqa işləyən yox imiş. Amma, “hər şey öz yerini alandan sonra” yenə də sakitlik bərqərar oldu. Daha Səlim Müslümov heç kimə barmaq silkələmir, iclasdan qovmur, ünvanlı sosial yardım alanlar isə elə əvvəlki kimi qalıblar ələm-yesir. Müdafiə nazirinin dəyişikliyindən sonra yaranan müsbət aura da yekunlaşdı. Əsgər ölümləri nəinki azalıb, indi hər gün ordudan ölüm xəbərləri gəlməkdədir. Necə deyərlər, reklamlar bitdi, seyrə davam...
Öz gəlişi ilə rəhbərlik etdiyi sahədə bir xeyli səs-küylü kompaniyalara start verən nazirlərdən biri də təhsil naziri Mikayıl Cabbarov oldu. Ölkənin ən ağrılı sahəsi olan təhsil sistemində illərlə qalaqlanmış problemlərin həllinə olan (daha doğrusu, ölən) inamların ili artıq tamam olmaq üzrədir. Yeni nazirin işə başlamasından bir il keçməsinə baxmayaraq, bu sahədə demək olar ki, heç bir əsaslı dəyişiklik baş verməyib. Əvəzində keçmiş nazirin heç olmazsa hərdənbir binəva müəllimləri müdafiə edən çıxışları pedaqoqlar tərəfindən nostalji hisslərlə xatırlanmağa başlayıb. M.Cabbarov rəhbərliyə başlayandan sonra belə bir rəy formalaşdırılmağa başlandı ki, sən demə təhsilin bütün problemlərinin səbəbkarı elə müəllimlər özləri imiş. İnzibati amirlik sistemi formalaşdırmaqla məktəbləri qorxu altında saxlamağa çalışan nazir təhsil problemlərini daha çox qeyri-peşəkarların vasitəsilə həll etməyə üstünlük verir. Qəzetimizdə bu barədə bir neçə dəfə araşdırmalar aparılıb, Təhsil Nazirliyinin Vergilər Nazirliyinə çevrilməsindən bəhs olunub. Elə bu səbəbdəndir ki, M.Cabbarov təhsil problemlərinin həllinin yeni unikal variantlarını tapıb. Hamıya məlumdur ki, hələ Sovetlər dönəmindən dərs ili sentyabrın 1-də başlanırdı. Müstəqillik əldə etdikdən sonra yeni qaydalar tətbiq olundu və dərs ilinin başlanması tarixi sentyabrın 15-nə dəyişdirildi. İndi isə yeni nazir öz şagirdlik illərini yada salaraq dərslərin yennidən sentyabrın 1-də başlanmasını istəyir. Neynəmək olar, “islahat” xatirinə dözmək olar. Amma, M.Cabbarovun dərs ilini “uzatma” siyasəti heç bununla da yekunlaşmır. O, iddia edir ki, bütün bəlaların kökü dərslərin cəmisi 32 həftə olmasındadır. Gərək müəllim və şagirdlər heç olmasa 3-4 həftə də artıq məktəbə təpik döysünlər ki, milli təhsilimizin bütün problemləri həll olunsun. Nazirlikdən bunu tədris proqramlarının çoxluğu, şagirdlərin artıq yüklənməsi ilə izzah etməyə çalışırlar. Bir də deyirlər ki, şagirdlər çox bekar qaldıqları üçün təhsildən ayrı düşürlər. Əslində isə bu, “uzatma” siyasəti görüntü xatirinə atılan addımdan başqa bir şey deyil. Əvəzində nazirlik əməkdaşları qəliz dildə yazılan, bir çox hallarda ali məktəb proqramları həcmində olan dərsliklərdə düzəliş etsəydi, daha yaxşı olardı. Onsuz da şagirdlər dərs proqramlarını daha məktəbdə mənimsəmirlər. Repititorluq sistemi məktəb təhsilini məhv edib. Yuxarı siniflərdə şagirdlərin adı sinif jurnallarında atestat xatirinə yazılır, özləri isə xüsusi kurslarda və yaxud ev təhsili ilə məşğul olurlar. Dərs ilinin müddətini 2 ay da artırsan, heç nə dəyişilən deyil. Xüsusilə, iyun ayında qəbul imtahanları öncəsi olduğu üçün şagirdlər daha çox əlavə hazırlıqlara üstünlük verirlər. Belə olan halda nazirliyin yeni addımı məktəblər üçün əlavə problemlər yaratmağa yönəlib. Mayın ortalarından davamiyyət aşağı olduğu halda iyunun qızmar günlərində məktəblərdə vəziyyət daha acınacaqlı olacaq. Nəinki proqram materialları daha yaxşı mənimsəniləcək, əksinə yaranmış boşluqda müəllimlər əziyyət çəkəcəklər. Şagirdlərin böyük qismi dərsdən yayındığı üçün materialları mənimsəməyəcəklər.
Təhsil Nazirliyinin hörmətli əməkdaşları ilk öncə məktəbin nüfuzunu qaldırmalıdırlar. Müəllim məktəbə gününü yubatmaq xatirinə yox, elm öyrətmək xatirinə gəlməlidir. Məgər repititorluqla məşğul olan müəllimlər məktəblərdə işləmirlərmi? Onlara lazımi şərait yaratmaq, maddi durumunu təmin etməklə məktəblərdə tədrisin keyfiyyətini yüksəltmək daha yaxşı olardı. Müəllimə öz əvvəlki şöhrətini, təmiz adını qaytarmadan belə alayarımçıq islahatlarla təhsili inkişaf etdirmək mümkün deyil. İlk öncə, müəllimlərə və şagirdlərə məktəbi sevdirin, cənablar! Sonra onlar siz istəsəniz də ordan ayrılan deyillər!
Gündəm xəbər