“Borçalı” İctimai Cəmiyyəti 1993-cü ildə 13 fevral tarixli təsis konfransında yaradılmış və Azərbaycan Respublikasının Ədliyyə Nazirliyində 31 mart 1993-cü il tarixində qeydiyyatdan keçmiş hüquqi şəxsdir. 2009-cu il aprel ayının 12-də R.Behbudov adına mahnı teatrında Borçalının bütün bölgələrindən 250 nəfərə yaxın təmsilçinin iştirakı ilə “Borçalı” İctimai Cəmiyyətinin 3-cü bərpa konfransı keçirilmiş və mütləq əksəriyyətin səsi ilə 19 nəfərlik yeni İdarə Heyəti formalaşmış, Zəlimxan Məmmədli “Borçalı” İctimai Cəmiyyətinin sədri seçilmişdir.
Həmin dövrdən Cəmiyyətin strukturunun təşkili, fəaliyyət istiqamətləri və proqramı ilə yanaşı üzvlərin Nizamnaməyə uyğunlaşdırılması prosesinə başlanılmışdır. Cəmiyyətin Nizamnaməsi və mövcud qanunvericiliyin tələblərinə yuğun olaraq daxil olan ərizə-anketlərə baxılmış, eyni zamanda üzvlərin qəbulu və anketləşdirilməsi prosesinə başlanılmışdır. 2009-cu ildən hər il üçün illik ümumi yığıncaqlar (üst-üstə 8 konfrans) çağırılmışdır. Ümumi yığıncaqların çağırılması isə Nizamnamənin 3.4., 3.5., 3.6. maddəsinin tələblərinə uyğun şəkildə həyata keçirilmişdir.
“Borçalı” İctimai Cəmiyyəti 2009-cu il aprel ayının 21-dən hazırkı dövrə qədər ofislə təmin olunub və fasiləsiz fəaliyyət göstərməkdədir. Cəmiyyətin maliyyə qaynağı əsasən üzvlərin könüllü ianələri və üzvlük haqqı hesabına həyata keçirilməkdədir. Bütün strukturların fəaliyyəti ictimai əsaslarladır.
2016-cı il 28 may tarixində növbəti 8-ci ümumi yığıncağında Cəmiyyətin 199 nəfər üzvündən 100 nəfərdən çox üzvü iştirak etmiş, Nizamnamə tələblərinə yuğun olaraq 15 nəfərlik İdarə Heyəti seçilmişdir. Hər konfransda sədrə etimad səsverməsi keçirilmiş, 2012-ci il illik ümumi yığıncaqda isə üzvlərin təkidi ilə sədrin səlahiyyəti 4 illiyə müəyyən edilmişdir. 2015-ci il may ayının 26-da sayca 7-ci konfransda (ümumi yığıncaqda) sədr öz postundan istefa vermiş və yeni sədr seçkisinin keçirilməsini təklif etmişdir. Alternativ əsasda, mütləq səs çoxluğu ilə yenidən 4 il müddətinə sədr seçilmişdir.
Hal hazırda da Cəmiyyət daxilində heç bir narazılıq yoxdur və təşkilat öz fəaliyyətini fasiləsiz davam etdirməkdədir. Bu müddətdə sədrin və ya İdarə Heyyətinin fəaliyyəti ilə bağlı və növbədənkənar konfrans keçirilməsi tələbi ilə heç kim tərəfindən heç bir ərizə, təklif daxil olmamışdır.
Təəssüf ki, bu ilin iyun ayının 25-də əksəriyyəti “Borçalı” İctimai Cəmiyyətinin üzvü olmayan şəxslər tərəfindən gizli formada hazırlanaraq, hüquqi əsası olmayan toplantı keçirilmiş və əksəriyyəti üzv olmadığı və kiməsə səlahiyyət verilmədiyi halda “Borçalı” İctimai Cəmiyyətinin adından sui istifadə edilmiş, guya “növbədənkənar konfrans” keçirilmiş, yeni sədr və İdarə Heyəti seçilmişdir. “Borçalı” İctimai Cəmiyyətinin fəaliyyətdə olan heç bir rəhbər orqanı isə heç kimə 25 iyun tarixində toplantı keçirmək və hansısa qərar qəbul etmək səlahiyyətini verməmiş, heç kim belə təşəbbüslə müraciət etməmişdir.
25 iyun toplantısı təşkilatçılarının hüquqi əsas olaraq Eyvaz Borçalı, Şərif Kərimli və Hidayət Nuriyevin guya təsisçi kimi mütləq səlahiyyətli olmaları, həmçinin onları “Borçalı” Cəmiyyətinin taleyini müəyyən edən, mövcud strukturları heçə sayan səlahiyyət sahibi kimi təqdim etmələridir. Yanlış və mövcud Nizamnaməyə sayğısız yanaşmadır. Nizamnamənin 3.5.1. maddəsində aydın şəkildə göstərilmişdir ki, təsis etmək səlahiyyəti konfransa aiddir və adı çəkilən 3 nəfərin mövcud strukturları təftiş və yenidən qurmaq səlahiyyətləri yoxdur.
25 iyun 2016-cı il tarixində əsassız olaraq “növbədənkənar ümumi yığıncaq” kimi təqdim edilən toplantıda iştirak edənlərin, təşəbbüs qurupu üzvlərinin mütləq əksəriyyəti və sədr səlahiyyətini mənimsəyən Kərəm Məmmədov Borçalı Cəmiyyətinin üzvü deyillər. Kərəm Məmmədov “Borçalı” Cəmiyyətinin üzvü olmadığını sosial şəbəkədə özü təkidlə etiraf etmişdir. Bir qrup üzv və tərəfdaş növbədənkənar konfrans keçirmək istəsəydi, mütləq anlamda 28 mayda növbəti 8-ci konfransda etimad qazanmış İdarə Heyətinə müraciət etməli idilər. İdarə Heyəti iddianı təmin edərdisə, yalnız bundan sonra hüquqi baxımdan legitim konfrans keçirmək olardı və bu da “Borçalı” Cəmiyyətinin daha da güclənməsinə stimul verə bilərdi. Təəssüf ki, 2009-cu ilə qədər sədr vəzifəsində olmuş Eyvaz Borçalı və təşəbbüs qrupu məsuliyyətsizlik və qanuna sayğısızlıq nümayiş etdirərək “Borçalı” İctimai Cəmiyyətinin ictimai nüfuzuna xələl gətirən addım atmağa üstünlük vermişlər.
Ədliyyə Nazirliyindən ədalətdən kənar addım atmaması gözləntimiz isə təəssüf ki, özünü doğrultmadı. Ədliyyə Nazirliyi ədalətsizlik edərək 28 may 2016-cı il legitim üzv və strukturların təşkil etdiyi 8-ci Konfransın qərarını, təqdim olunan sənədləri görməzlikdən gələrək hüquqla heç bir bağlılığı olmayan, süni qurulmuş “növbədən kənar 25 iyun ümumi yığıncağının” legitim olmayan qərarını tanımışdır.
“Borçalı” İctimai Cəmiyyətinin İdarə Heyəti Ədliyyə Nazirliyinin müvafiq qərarını Konstitusiyaya, mövcud qanunlar və Cəmiyyətin Nizamnamə tələblərinə zidd hesab etdiyini, Ədliyyə Nazirliyinin Siyasi hakimiyyətin müəyyən dairələrinin diqtəsi ilə hərəkət etdiyini bildirir. Eyni zamanda “Borçalı” İctimai Cəmiyyətinə üzv olmayan kəslərin hüquqi əsası olmayan toplantılarının nəticəsini hüquqi tərəf kimi tanımasını hüquqa və mənəvi dəyərlərə sayğısızlıq hesab edərək tanımadığını bəyan edir və bunu Azərbaycan hüquq sisteminin tənəzzülünün nəticəsi kimi dəyərləndirir. Bundan başqa İdarə Heyəti Azərbaycanda Ədliyyə Nazirliyi səviyyəsində qanunun nümayişkaranə formada ayaqlar altına atılmasından təəssüf hissi keçirir, Ədliyyə Nazirliyinin ciddi ədalətsizlik etdiyi iddiasını ortaya qoymaqla bundan sonra hüquq müstəvisində mübarizəsini davam etdirəcəyini bəyan edir.
İdarə Heyəti son olaraq onu əlavə edir ki, Azərbaycan hüquqi dövlət quruculuğunda Qanunun ali olduğu ideal cəmiyyət quruculuğu prosesinə bu dərəcədə sayğısızlığı Dövlət Başçısının, digər müvafiq qurumların diqqətinə çatdırmağı da özünün mənəvi borcu hesab edir. Qanunun aliliyi təmin olunsa idi Ədliyyə Nazirliyi 25 iyunçuların qisas və ya nifrət hisslərinin sağlam məntiqi, qanuni dəyərləri üstələməsinə, 199 nəfrər həqiqi Cəmiyyət üzvünün və 28 may konfransında iştirak etmiş 100 nəfərə yaxın hüquqi legitim gerçək üzvlərin hüququnun Cəmiyyətin üzvü olmayan təxribatçıların özəl maraqlarına qurban verilməsinə imkan verməzdi. İdarə Heyəti həmçinin hamının əmin olmasını istəyir ki, bu qanunsuzluqlara baxmayaraq 2009-cu ildən fasiləsiz, heç kimin təsir dairəsində olmadan, yalnız milli maraqlarımızın təmininə dəstək verən “Borçalı” İctimai Cəmiyyəti bundan sonra da sədaqətli, fədakar üzv və tərəfdaşları ilə öz doğru bildikləri yolu daha əzmlə davam etdirəcək, ədalətin zəfər çalmasına nail olacaqdır.
“Borçalı” İctimai Cəmiyyətinin İdarə Heyəti
13 oktyabr 2016
Bakı şəhəri