Şəmsəddin Əliyev: “Məhkəmənin qərarını tanımaq lazımdır”

Mayın 20-də Bakı Apelyasiya Məhkəməsində 17 il əvvəl ağır qətl törətməkdə təqsirli bilinən Varis Səmədovun barəsində olan hökmdən Baş Prokurorluğun verdiyi apelyasiya protestinə baxılıb. Varis Səmədov 23 avqust 1997-ci ildə odlu silahla Zülfüqar Ağalarovu Nəsimi rayon hərbi komissarlığının arxasında güllələyərək qətlə yetirib. Qətl hadisəsi ilə bağlı Cinayət Məcəlləsinin 95-ci (köhnə redəktədə) maddəsi ilə cinayət işi başlanaraq istintaq aparılır. Varis Səmədovun cinayət məsuliyyətinə cəlb olunması barədə qərar qəbul edilir, barəsində axtarış elan olunur.

Lakin Varis Səmədov (Rəşitov Həmid Məcidoviç) ad-soyadını dəyişdirdiyinə görə onun yaşadığı yeri müəyyənləşdirmək qeyri-mümkünə çevrilir. 2002-ci ildə Varis Səmədovun əməlləri Cinayət Məcəlləsinin 95-ci

maddəsindən Cinayət Məcəlləsinin 120.1 və 228.1-ci maddəsinə tövsif edilir. Ona Cinayət Məcəlləsinin 120.1 (qəsdən adam öldürmə) və 228.1-ci (qanunsuz odlu silah əldə etmə, saxlama, daşıma və gəzdirmə) maddələri ilə ittiham irəli sürülür.

Nəhayət, Varis Səmədov 2002-ci ilin oktyabr ayında istintaqa gəlir və 1 saylı istintaq təcridxanasına yerləşdirilir. 2003-cü ilin fevral ayında Nəsimi rayon məhkəməsi tərəfindən Varis Səmədov barəsindəki həbs-qətimkan tədbiri ləğv olunur, qohumlarının nəzarətinə verilməsi haqqında qərar qəbul edilir.

Lakin sonradan təkrar məhkəmə-psixatrik ekspertizası təyin edilir və Bakı şəhər prokurorunun təqdimatına əsasən, Səbael rayon Məhkəməsində təqsirləndirilən şəxsin tibb müəssisəsinə yerləşdirilməsi barədə qərar qəbul olunur.

Varis Səmədov istintaqdan gizləndiyi üçün ekspertiza keçirilməsi mümkün olmadığından onun barəsində axtarış elan edilir. Ötən ilin avqust ayında Varis Səmədov istintaqa könüllü gəldiyindən cinayət işi üzrə icraat təzələnib və o, Bakı İstintaq təcridxanasına salınıb.

Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsinin hökm ilə Varis Səmədov məhkəmə zalından azadığa buraxılıb. Buna səbəb isə cinayətin üstündən 17 il keçməsi göstərilib.

Hökmdən narazı qalan Baş Prokurorluq apelyasiya protesti verib. Prokurorluq Varis Səmədovun barəsində ittiham hökmü çıxarılmasını istəyib. Apelyasiya protestinə hakim Sahibxan Mirzəyevin sədrlik etdiyi prosesdə baxılıb. Prokurorluğun protesti üzrə qərar elan edilib. Qərara görə, apelyasiya protestinin icraatı dayandırılıb.

Polisə Dəstək İctimai Birliyinin sədri, keçmiş polis rəisi Şəmsəddin Əliyev bildirib ki, cinayət işində təqsirləndirilən şəxsin şəxsiyyəti bəlli olmadığı halda onun barəsində əməliyyat tədbirləri həyata keçirilir: “O vaxta kimi əməliyyat keçirilir ki, həmin şəxsin cinayət törətməsi müəyyən edilir və

həmin şəxsə ittiham elan olunur. Əgər cinayəti törədənin şəxsiyyəti bəlli olmadığı halda cinayət bağlı qalır. Çünki cinayəti törətmək üçün 4 elemet var. Birincisi cinayətin kim tərəfindən törədilməsi bilinməlidir, ikincisi yaş həddi 14 yaşından yuxarı olmalıdır, üçüncüsü həmin şəxsin günahı olmalıdır, dördüncüsü bu adam anlaqlı olmalıdır. Həmin şəxs xəstə olmamalıdır və başa düşməlidir ki, bu cinayəti törədirəm, nə etdiyimi də gözəl anlayıram. Bu elementler olmadığı halda heç kimə ittiham irəli sürülə bilməz. Amma cinayətin üstündən uzun müdət keçəndən sonra cinayətin kim tərəfindən müəyyən edilərsə, uzun müddətin keçməsindən asılı olmayaraq ona ittiham irəli sürülə bilər. Belə olan halda hakim onu günühsız sayıb və belə bir məhkəmə qərarı qəbul edilə bilər. Məhkəmənin həmin qərarı ilə razılaşmaq lazımdır. Amma həmin qərardan şikayət vermək olar. Buna baxmayaraq məhkəmənin qərarını tanımaq lazımdır”.

Şəmsəddin Əliyev bildirir ki, məhkəmə həmin şəxsin haqqında təqsirsizlik prizumsiyası olduğunu müyyən edə bilir: “Həbs olunan şəxsin haqqında nə qədər şübhəli əsaslar və güman edilən əsaslar varsa, həmin şəxs günahkar sayılmır. Bu halda ona heç bir ittiham irəli sürülə bilməz. Bu Azərbaycan Konstitusiyasının 62-ci maddəsinin tələblərinə əsasən nəzərdə tutulub. Həmin maddəyə əsasən bu şəxs öz günahını sübut etməyə borclu deyil. Bunu istintaqı aparan orqan və yaxud məhkəmə sübut etməlidir ki, sənin bu əməldə günahın var”.

Şəmsəddin Əliyevin sözlərinə görə, qətl hadisəsi baş verəndən sonra cinayətkarın kimliyi müəyyən edilmir: “Belə olan halda işin istintaqını aparan prokurorluq cinayət işinin icraatını dayandırır və polis orqanına əməliyyat tapşırığı verir ki, cinayəti törədən şəxsin şəxsiyyətini müəyyən etmək üçün tədbirlər görsünlər. Versiyalar əsasında fotorobotu hazırlanır və həmin fotorobot tanınma mümkün olmadığı halda prokurorluq işin icraatını dayandırır. Amma əməliyyat tapşırığı əsasında tədbirlər davam etdirilir. 20 ildən sonra əməliyyat tapşırığı əsasında polis orqanı cinayəti törədəni müəyyən edərək istintaqa təhvil verərlərsə, bu halda prokurorluq işin icraatını təzələyir və yenidən istintaq hərəkətlərinə başlayır. İstintaq

həmin şəxsin əməlini sübuta yetirdiyi halda məsuliyyətə cəlb etmə haqqında tədbirlər görür, amma sübuta yetirmədiyi halda həmin şəxsi sərbəst buraxır. Bu işdə hələ məhkəmə hərəkətləri aparılmır. Məhkəmədən əvvəl istintaq əlindəki sübutlarla cinayətini həmin şəxs tərəfindən törədildiyini sübuta yetirisə, ona ittiham elan edir. Bundan sonra iş məhkəməyə gedir. Məhkəmə təqsirləndirilən şəxsin əməlini sübuta yetirmədiyi halda sərbəst buraxa bilər. Məhkəmə müqəssirsizlik elan edir. Məhkəmədə həmin şəxsi zaldan buraxa bilər”.