Haqsız qətnamə çıxaran hakimin marağı nə olub?

Ötən il iyulun 25-də Sumqayıt Şəhər Məhkəməsinin hakimi Ceyhun Məmmədovun sədrliyi ilə Rəşid Babayevin və digər iddiaçının iddiası ilə məhkəmə iclası keçirilib və hakim qeyri-qanuni, qüvvədən düşmüş sənədlər əsasında absurd qətnamə çıxarıb. Bu da haqlı olaraq "Şərq bazarı"nda fəaliyyət göstərən 66 sahibkarın narazılığına səbəb olub. Bununla əlaqədar ”Şərq Bazarı”nda fəaliyyət göstərən bir qrup Sumqayıt sahibkarları redaksiyamıza müraciət ediblər.



Onların bildirdiyinə görə, iddiaçılar - "Şərq bazarı"nın keçmiş direktoru , “RŞHT” Şirkətinin Ticarət Mərkəzinin təsisçisi Rəşid Babayev, digər təsisçi Afət Həsənovanın nümayəndəsi öz iddialarında Sumqayıt şəhəri, 9-cu mikrorayon ünvanında guya ki, iddiaçıların mülkiyyətində olan torpaq sahəsində inşa edilmiş 7 metr hündürlüyündə dəmir beton dirəklərdən ibarət, 3 tərəfdən bazarı əhatəyə alan karkasın cavabdehlər tərəfindən sökülməsini və həmin yarımçıq tikililərin inşa olunması nəticəsində guya şirkətə vurulmuş 140.000 min manatın cavabdehlərdən tutulmasını xahiş ediblər.



Sahibkarlar deyir ki, nə qədər absurd və qanunazidd olsa da, hakim bu iddianı təmin edib. Sahibkarların nümayəndəsi Yusif Məmmədovun bildirdiyinə görə, bu qərar ona görə qanuna ziddir ki, adıçəkilən dirəklər iddiaçıların ərazisində yerləşmir. Çünki 2013-ci ildə Rəşid Babayevin və digər təsisçinin mülkiyyətində olan 1 hektar 8 sot torpaq sahəsinə aid olan çıxarış Daşınmaz Əmlakın Dövlət Reyestri Xidməti tərəfindən Əmlak Məsələləri Dövlət Komitəsinin sədri Kərəm Həsənovun müvafiq sərəncamı ilə etibarsız hesab olunub və adıçəkilən mülkiyyətçilərin mülkiyyət hüquqlarının qeydiyyatı daşınmaz dövlət reyestrində ləğv olunub: "Belə olan halda hakim Ceyhun Məmmədov hansı əsasla bazarkomun iddiasını təmin edib, çox təəccüblüdür. Təbii ki, sahibkarlar qərardan apellyasiya şikayəti veriblər və martın 1-də Sumqayıt Apellyasiya Məhkəməsində hakim Telman Quliyevin sədrliyi ilə növbəti məhkəmə iclası keçiriləcək. Ilkin iclas isə bir müddət əvvəl keçirilib və hakim tərəfindən Ədliyyə Nazirliyinin ekpertinə tapşırılıb ki, məhkəmə predmeti olan həmin dirəklərin hansı tərəfin ərazində olmasını müəyyən etsin".



Ümumiyyətlə son zamanlar ədalətsiz qərarlar çıxarmış , hakimlik səlahiyyətini aşan bir çox hakimlər vəzifəsindən kənarlaşdırılıb. Təkcə keçən il vətəndaşların narazılığına səbəb olan pozuntulara, korrupsiyaya şərait yaradan və digər neqativ hallara yol verdiklərinə görə 6 hakimin fəaliyyəti qeyri-məqbul qiymətləndirilməklə səlahiyyətlərinə xitam verilib, 12 hakim intizam məsuliyyətinə cəlb olunub, o cümlədən 2 nəfərin tutduğu vəzifədən azad olunması barədə qərar qəbul edilib. Bu barədə ədliyyə naziri Fikrət Məmmədovun iştirakı ilə fevralda keçirilən Məhkəmə-Hüquq Şurasının iclasında qeyd edilib. Şurada həmçinin, qanunvericiliyin tələblərinin pozulmasına və korrupsiyaya şərait yaradan hallara yol verilməsinə görə bir şox hakimlər cəzalanıb, vəzifələri aşağı salınıb, bir çoxlarına töhmət verilib, irad tutulub. Ceyhun Məmmədovun da qərarı elə cəzalanmış hakimlərin çıxardıqları qərarlar qəbildəndir.



Qədim yunan mifologiyasında ədalət ilahəsi olan Femida, sonralar ədalət mühakiməsinin mücəssəməsi oldu. Femida gözübağlı və əlində çəki daşları tutmuş vəziyyətdə təsvir olunurdu. Onun gözübağlı olması qərəzsiz olması ,hamıya eyni gözlə baxması anlamında başa düşülür. Ancaq təəsüf ki, bir çox hakimlər bunun tərsinə olaraq gözlərini açıb, hansısa maraqlar naminə həqiqəti görmək istəmirlər.
Sahibkarla bildirir ki, keçən ilin iyun ayından onların dükanlarının qabağı abadlaşma adı ilə Rəşid Babayev tərəfindən qanunsuz olaraq hasarlanıb. Bu da sahibkarlara böyük ziyandır: "Bəs hörmətli hakim niyə bunu görmək istəmir və nəzərə almır ?! Konkret göz qabağında neçə metr hündürlüyündə sədd çəkilib. Necə olur ki, bütün dükanlar boyu dəmir hasar görüNmür,amma dirəklər tez görülür?!"



Sahibkarların nümayəndəsi Yusif Məmmədovun dediyinə görə, dükanların qabağı demək olar ki, hər tərəfdən hasarlandığından bura alıcı az gəlir və ticarət çox zəifləyib: "Hal-hazırki iqtisadi böhran şəraitində ölkə prezidenti işsizliyin aradan qaldırılması üçün böyük səylər göstərir və məmurlara dəfələrlə xəbərdarlıq edib ki, sahibkarların fəaliyyətinə mane etməsinlər, vətəndaşlara xidmət etsinər, əksinə onların qayğıarı ilə maraqlansınlar. Sahibkarlar da ölkə başçısının sahibkarlara qayğısını yüksək qiymətləndirir və prezidenti dəstəkləyir. Nəzərə alsaq ki, hər dükanda 4-5 nəfər işləyir və onların hər biri 3-4 nəfərdən ibarət ailəni dolandırır, o zaman 66 dükanın sökülməsi yüzlərlə adamın işsiz, 1000-ə yaxın insanın çörəksiz qalması deməkdir. Bundan başqa nəzərə almaq lazımdır ki, çoxsaylı qanun pozuntuları ilə işləyən Rəşid Babayevdən fəqli olaraq 66 dükan sahibi illərdir nümunəvi vergi ödəyiciləridirlər".



Bəs hakim nəyə əsasən iddiaçıların sahibkarlara qarşı 140 min manat pul təzminatı ilə bağlı iddiasını rahatca təmin edib?! Əcəba, görəsən dirəklərin lap tutaq ki, qanunsuz belə ucalması Rəşid Babayevin şirkətinə neçə ziyan vura bilər?! Dirəklərə isə qalsa burda əsas günah yenə də elə "bazarkom"un özündədir. Çünki sahibkarlar başıbəlalı dirəkləri abadlaşıdrmaq niyyəti ilə inşa ediblər, Rəşid Babayev isə Şəhər Memarlıq və Şəhərsalma İdarəsini məhkəməyə verib. Məhkəmə predmeti olduğundan tikinti-abadlıq işləri dayandırılıb. Ümumiyyətlə sahibkarlarla Rəşid Babayevin çəkişməsi 6 ilə yaxındır ki, sürür. Keçirilən bütün məhkəmlər sahibkarların xeyrinə nəticələnsə də, vəziyyətləri dəyişməyib.



66 sahibkar bu müddət ərzində dəfələrlə icra hakimiyyətində, keçmiş, həmçinin hazıkı icra başçısının qəbulunda olub və onlarla görüşüblər. Lakin məsələ müsbət həllini tapmayıb, hasarlar keçən ildən qalıb, ticarəti iflas edib, sahibkarlara böyük ziyan dəyib.



Sahibkarlar eyni zamanda Prezident Administrasiyasına, digər dövlət qurumlarına həm yazılı, həm də qəbula yazılmaqla şikayət ediblər. Uzun müddətdir mətbuatın gündəmindən düşməyən məsələ dəfələrlə ölkənin müxtəlif mətbu orqanlarda işıqlandırılıb. Lakin hələ də sahibkarlara qarşı haqsızlıq davam edir.



Sahibkarlar qısaca olaraq məsələnin tarixçəsini belə anladırlar: "1988-ci il aprelin 12-də o zamankı Sumqayıt şəhər icraiyyə komitəsinin müvafiq qərarı əsasında 9-cu mikrorayonda ticarət mərkəzinin tikilməsi məqsədi ilə 1 hektar torpaq sahəsi ayrılmış və həmin topraq sahəsinin üzərində “Şərq bazarı” inşa edilmişdir. “Şərq bazarı”nın “A”, “B” koprusları əmək kollektivinin üzvləri tərəfindən alqı-satqı ilə satılmış və mülkiyyət hüququ Rəşid Babayeva və Afət Həsənova keçmişdir. “Şərq bazarı”nın bazası əsasında 1997-ci il 27 yanvarda “RŞHT” şirkəti yaradılıb və bazar bu adla fəaliyyət göstərib. 1994-cü ildə mərhum prezident Heydər Əliyevin sahibkarlığın inkişafı üçün imzaladığı sərəncama əsaslanaraq, ”Şərq bazarı” ərazisində ticarət üçün ərazidə yer ayrıldı və həmin Ticarət binasının yanında indi məşhur olan arkalı 66 dükan tikildi. Hansı ki, o dükanların Rəşidin ərazisinə və mülkiyyətinə heç bir aidiyyatı yox idi (bu torpaq sahəsinin dövlət tərəfindən təsdiq olunmuş planının şəklindən də aydın görünür) və sahibkarların öz şəxsi vəsaitləri hesabına tikilib.



Problemin yaranması isə 2010-cu ildən, R.Babayevin keçmiş ”Şərq bazarı”nın yerləşdiyi torpaq sahəsinin Dövlət Əmlak Komitəsindən alınaraq özəlləşdirilməsindən sonra başlayıb. İş orasındadır ki, dükanların arxasında da R.Babayevin ərazisi var və o, 66 dükanın yerləşdiyi ərazisini də qanunsuz olaraq, gizlincə, sahibkarlardan xəbərsiz özəlləşdirməyə nail olub və sənəddə sahibkarlara məxsus ərazini öz ərazisinə qatıb. Halbuki sahibkarlar dükanlarını ondan qat-qat əvvəl özəlləşdiriblər. Sahibkarlar bu qanunsuzluqdan xəbər tutduqdan sonra Əmlak Komitəsini də, Rəşid Babyevi də məhkəməyə verib və Sumqayıt İnzibati –İqtisadi Məhkəməsi 2011-ci ilin avqustunda onların xeyrinə qərar çıxarıb, 44 mağazanın sahibinə məxsus topaq sahəsi R.Babayevin və digərinin mülkiyyətindən çıxarılıb. İş ilə bağlı keçirilən bütün məhkəmə instansiyaları,Apellyasiya Məhkəməsi də , Ali Məhkəmə də sahibkarların xeyrinə qərar çıxarıblar. Ümumiyyətlə R.Babayev bütün məhkəmələrdə məğlub olub. Məhkəmənin qərarı ilə R.Babayevin və şərikinin mülkiyyətində olan 1 hektar 8 sotdan ibarət olan topaq sahəsinin çıxarışı ləğv edilib və həmin ərazinin 25 sotu sahibkarların mülkiyyətinə verilib, yəni haqq-ədalət bərqərar olub. Bundan sonra "bazarkom" Əmlak Komitəsini də 2012-ci ildə məhkəməyə verib, lakin bu dəfə də məhkəmə onun iddiasını təmin etməyib. 2013-cü ildə isə Əmlak Məsələləri Dövlət Komitəsindən ona rəsmi məktub göndərilib . Məktubda onun sənədləri,mülkiyyətinə olan çıxarışları ləğv olunduğundan, ərazisi 25 sot azaldığından yenidən komitəyə ərizə ilə müraciət etməsi xahiş olunur. Amma çox qəribə də olsa, R.Babayev indiyəcən Əmlak Komitəsinin Sumqayıt Ərazi idarəsinə müraciət etməyib və qalan torpaq üzərində olan mülkiyyət hüququnu qeydiyyatdan keçirib təsdiq etdirməyib, sənədlərini təzələməyib. Bu ümumiyyətlə R.Babayevin qanunlara olan münasibətidir. Bütün bundan bir qənatə gəlmək olur ki, o, Azərbaycan qanunlarını qəbul etmək istəmir. Belə olan halda o hansı əsasla sahibkaları məhkəməyə verərək dirəkləri sökdürmək istəyir. Özünün sənədi natamam ola-ola sənədləri tam qaydasında olan sahibkarları haqsız çıxartmağa çalışır və hakim də bunları necəsə görmür. Sahibkarların dediyinə görə əslində dirək məsələsi bir bəhanədir. Onun dərdi dirəklər deyil. Bütün məhkəmələri uduzan, sahibkarların dükanlarını ələ keçirə bilməyən "bazarkom" intiqam məqsədi ilə sahibkarlara hər vəchlə mümkün qədər problem yaratmağa çalışır. Məqsəd sahibkarları müflis etmək, sıradan çıxartmaq və sonda hər şeyi ələ keçirmək, ya da dükanları söküb burda Ticarət obyekti açıb kirəyə pulu yığmaqdır. Çünki bu obyektlər şəxsi olduğundan ona heç bir gəlir gəlmir və o da bunu heç cür həzm edə bilmir. Yeri gəlmişkən bir neçə il əvvəl o bir qrup yerli məmurla sövdələşərək 66 obyekti sökdürməyə cəhd edib, amma buna nail olmayıb. Hakimlər qərar qəbul edərkən hansısa maraqlardan yox, dövlətçilik maraqlarından çıxış etməlidir. Bu məsələdə hakim qərar qəbul edərkən düşünməlidir ki, söhbət 70-ə yaxın sahibkardan və onların ailələrindən gedir. Bu adamlar hamısı vergi ödəyiciləridir.

Sahibkarlar ümid edir ki, Sumqayıt Apellyasiya Məhkəməsində martın 1-də keçiriləcək məhkəmə iclasında hakim Telman Quliyev bütün bunları nəzərə alacaq və ədalətin tərəfində olacaq.

Samir