“İrəli” İctimai Birliyinin fəaliyyəti dayandırıldı

Hakimiyyət daxilində başlanan anti “nur” kompaniyasının yeni dalğası başlanır. Artıq Azərbaycanda nurçuların ən fəal üzvlərindən olan şəxslərin vəzifə pillələrindən alınması, nəzarətə götürülməsi prosesinə bir xeyli vaxtdır ki, start verilib. Verilən məlumatlara əsasən, nurçuların daha çox cəmləşdiyi, təşkilatlandığı “İrəli” İctimai Birliyinin bağlanması reallaşıb. Birliyin dövlət səviyyəsində dəstəklənməsinə son verildiyi üçün təşkilatın şəhərin mərkəzində yerləşən ofisi boşaldılıb. Xəbər verilir ki, birliyə ayrılan maliyyə dəstəyi dayandırılıb, hakimiyyət tərəfindən təşkilat “arzuolunmazlar”siyahısına daxil edilib. Xatırladaq ki, “İrəli” İctimai Birliyi haqqında əsas söz söhbətlər Elnur Aslanovun Prezident Administrasiyasından uzaqlaşdırılmasından və Ceyhun Osmanlının bu təşkilat vasitəsilə Gülən hərəkatı ilə sıx əlaqələlər yaratdığı üzə çıxarılandan sonra başlanıb.
Daha çox sovetlər dönəminin komsomolçu gənclər təşkilatlarını xatırladan “İrəli” İctimai Birliyi 26 avqust 2005-ci ildə gənclər hərəkatı kimi fəaliyyətə başlayıb. Əsas fəaliyyət istiqaməti kimi Azərbaycanda gənclər siyasətinin həyata keçirilməsi, gənclərin inkişafına dəstək göstərilməsi elan olunmuşdu. 3 ildən sonra fəaliyyət dairəsini daha da genişləndirərək 24 dekabr 2008-ci ildə “İrəli” İctimai Birliyi adıyla yenidən təsis olunub. Azərbaycan Dövlət Filormoniyasında 380 nəfər nümayəndənin iştirakı ilə keçirilmiş ilk təsis konfransında Ceyhun Osmanlı birliyin sədri seçilib. 2012-ci il mayın 5 də keçirilmiş II hesabat seçki konfransında Rauf Mərdiyev təşkilatın yeni sədri seçilib.
“İrəli”-nin rəsmi saytında yaydığı məlumatda 36 mindən çox gəncin, 14 təşkilatın birliyə üzv olduğu bildirilir. Gənclər sahəsində qeyri-hökumət təşkilatı kimi fəaliyyət göstərən bir birliyin qısa vaxt ərzində bu qədər üzvü necə öz ətrafında toplaması maraqlı faktdır. Daha çox hakimiyyət yönlü fəaliyyət taktikası ilə seçilən birlik antinur kompaniyası başlanana qədər aktiv siyasi fəaliyyət göstərirdi. Fəaliyyətə başladığı ilk dönəmdən ən çox diqqət çəkən məqamlardan biri təşkilatın güclü maliyyə qaynaqlarına malik olması və iriməbləğli layihələri reallaşdırmaq üçün “xəsislik” etməməsi idi. Təkcə birliyin nəzdnində fəaliyyət göstərən mərkəzlərin siyahısına baxmaq kifayətdir ki, təşkilatın nə qədər geniş miqyaslı iş qurduğunun şahidi olasan. “İrəli”nin nəzdnində fəaliyyət göstərmiş mərkəzlərin siyahısı belədir:
İRƏLİ" İnformasiya Texnologiyaları Mərkəzi;"İRƏLİ" Hüquq Mərkəzi;"İRƏLİ" Tarix Mərkəzi;"İRƏLİ" Təlim və Karyera Mərkəzi;"İRƏLİ" Tədqiqatlar və İnkişaf Mərkəzi;"İRƏLİ" Xaricdə Təhsil Mərkəzi;"İRƏLİ" İqtisad Mərkəzi;"İRƏLİ" İdman Mərkəzi;"İRƏLİ" Xarici Dillər Mərkəzi;"İRƏLİ" İncəsənət və Mədəniyyət Mərkəzi;"İRƏLİ" Prodakşn;"İRƏLİ" Radio;"İRƏLİ" Məktəb Parlamenti;"İRƏLİ" Tv. Təbii ki, bu qədər geniş sferada fəaliyyət göstərmək üçün nə qədər güclü maliyyə qaynaqlarına malik olmağın zəruriliyini izah etməyə lüzum yoxdur. Birliyin səhifəsində bildirilir ki, 2008-ci ildən indiyə qədər həyata keçirilən 750-dən artıq layihənin əhatə dairəsinə 250 mindən çox insan daxil olub. “İrəli” dünyanın 30-dan çox ölkəsində müxtəlif təşkilatlarla əməkdaşlıq edib. Fəaliyyət müddətində güclü informasiya dəstəyi ilə təmin olunan təşkilat müxtəlif saytlar, portallar, tv və radio şəbəkələri vasitəsilə təbliğ olunub. “İrəli”-nin ofisi şəhərin ən bahalı məkanlarından birində-İçərişəhərdə yerləşirdi. Bütün bu mərkəzlərin, layihələrin reallaşması üçün nə qədər vəsaitin tələb olunduğunu düşünəndə nurçuların Azərbaycanda da artıq “paralel yapı” olaraq formalaşdığını düşünmək olar. “İrəli” İctimai Birliyində çalışanlar yüksək məbləğdə əmək haqqı alıblar. Əldə etdiyimiz məlumatlara əsasən orta aylıq əmək haqqı 500-1000 manat arasında dəyişib. Eyni zamanda birliyin maliyyə dəstəyində heç bir üzvlük haqqı olmayıb. Ümumiyyətlə, üzvlük haqqı olsaydı belə bu qədər bahalı layihələri reallaşdırmaq üçün yetərli sayıla bilməzdi. Birliyin həyata keçirdiyi layihələrdən birinə qısaca nəzər salsaq maliyyənin haradan gəldiyini və necə sərf olunduğunu aydın şəkildə görmək olar.
2011-ci ildə “İrəli” “Weblog” adlı bloq şəbəkəsi yaratmaq üçün 20 min manatdan çox pul alıb. Lakin şəbəkə tezliklə bağlanıb.
“Bloq müsabiqəsi” layihəsi üçün “İrəli”yə 3 ay üçün 200 min manat pul verilib. Halbuki layihə 1 illik 15 min manata həyata keçirilə bilərmiş. “İrəli” bu layihəni də reallaşdırmayıb, pullar isə sadəcə gedib.
5 dəfə keçirilmiş bloq təlimlərində layihəyə görə 10 min bloqçu hazırlanmalı idi. Amma bu məqsədə ayrılmış yüz minlərin nəticəsində hazırda bütövlükdə Azərbaycanda heç 1000 bloqçu yoxdur, onların da yarısından çoxu müstəqil və ya müxalifyönlüdür. “İrəli”nin hazırladığı bloqçuların çoxu da sərt senzura şəraitində və kifayət qədər maddi qarşılıq müqabilində bloq yazıları yazırlar. Hansısa layihə çərçivəsində ayrılmış pul yeyilib qurtardıqdan sonra müvafiq layihə üçün təlimatlandırılmış bloqçuların bloqları da “yatır”.
Uzun müddət hakimiyyətin qanadı altında sərbəst fəaliyyət göstərən “İrəli”-nin təkərinin “Geri”-yə hərəkəti başlandı. Bütün dünyada olduğu kimi Azərbaycanda da daha çox elm, mədəniyyət sferalarını əsas götürərək təşkilatlanan “İrəli” 2014-cü ilin antinur kompaniyasından yaxasını kənara çəkə bilmədi. Odur ki, nə qədər “İrəli” getsən də “Geri”yə dönmək üçün mütləq üz yeri qoymalısan!
Nicat Mahmudov