Türkiyənin cənubundakı bir evin darısqal yemək otağında 13 yaşlı oğlan İslam Dövlətinə qoşulmaq üçün məşq edir.


Bizi salamlayır. Zahiri görünüşündən adi, qayğısız uşaqdır: qıvrım saçları var, üzündən təbəssüm yağır, boz, başlıqlı sviter geyinib.

Lakin biz söhbət etməyə başlayan kimi, o, başqa otağa keçib əynini dəyişir. Qara rəngli balaklavada və hərbisayaq kamuflyajlı gödəkçədə qayıdıb gəlir.

Onu "Əbu Xəttab" adlandırmağımızı istəyir.

Suriyada doğulub, ilk dəfə ötən il radikallaşaraq "Şam əl-İslam" cihadçı qruplaşmasına qoşulub.

"Onların başlarını üzün"

O şəriət dərsləri keçib və silahlardan istifadə etməyi öyrənib. Pulemyotla nişan alarkən çəkilmiş şəkillərini bizə qürurla göstərir.

Sonra isə günlərini internetdə cihadçı videolara baxmaqla, Facebook-da başqa İD döyüşçüləri ilə söhbətləşməklə necə keçirdiyindən danışır.

Deyir ki, bir neçə həftəyə İD-in Suriyanın Raqqa şəhərindəki istehkamına gedib gənc cihadçı əsgər olacaq.




"Mən İslam Dövlətini xoşlayıram, çünki onlar şəriətə xidmət edir və kafirləri, qeyri-sünniləri və İslamdan üz çevirənləri öldürürlər" – deyir.

"İslam Dövlətinin öldürdüyü adamlar Amerika casusudurlar. Biz Quranda Allahın dediyi kimi onların başlarını kəsməliyik".

Mən maraqlanıram ki, o, internetlə danışdığı şəxslərə yaşını bildirirmi?

"Əvvəl-əvvəl bildirmirdim – deyir, - Amma bu yaxınlarda dedim və bundan sonra onlar mənimlə daha çox əlaqəyə can atdılar. Mənə foto və xəbərlər göndərməyə başladılar".

Niyə sadəcə olaraq uşaqlığını yaşamaq istəmədiyini soruşuram.

"Mən dostlarımla gəzməyə gedib, əylənmək istəmirəm - deyir, - Allah bizə o biri dünyada cənnət üçün çalışmaq və vuruşmağı əmr edib… Əvvəllər dəniz kənarındakı parka gedərdim… Sonra başa düşdüm ki, səhv edirəm və haqq yolunu tutdum".

"Şər qüvvələr"

İndi onların ailəsi Türkiyədə yaşayır. O hücuma burada, yaxud, məsələn Britaniyada keçərdimi?

"Britaniyaya hücum etmək lazımdır, çünki o, NATO üzvüdür və İslam Dövlətinin əleyhinədir – deyir, - Amma biz yalnız buna layiq olanları öldürəcəyik. Əgər onlar mənə Türkiyəyə hücum etməyi əmr etsələr və ya fətva versələr, mən bunu edəcəyəm. Tezliklə Qərbin axırı çatacaq".

Bizim onu Fatma adlandırmağımızı istəyən anası evdə imanlı bir həyat sürür.

O, vaxtının çoxunu Quranı öyrənməklə keçirir və etiraf edir ki, yaraqlılara güclü rəğbəti var.

Ötən il oğlunu Şam əl-İslamın sıralarında təlim almaq üçün göndərib, lakin orada onun beynini doldurduqlarını inkar edir.



"Mən onu İslam Dövlətinə qoşulmağa heç vaxt həvəsləndirməmişəm", deyə israr edir. "Mən onların bəzi inanclarını bölüşürəm, bəzilərini yox. Lakin düşünürəm ki, bütün dünyadakı şər qüvvələrdən fərqli olaraq onlar Suriya xalqının köməyinə gəliblər".

"Gələcək lider"

Əgər oğlunu həvəsləndirmirsə, onun öz uşaqlığını ifrat zorakılığa qurban verməsini dayandırmaq üçün nə edir?

"Əgər o vuruşmaq istəyirsə, mən onu dayandıra bilmərəç", deyir. "Müharibə uşaqları tez böyüdür. Mən istəyirəm ki, o, gələcəyin lideri olsun".

Tədricən onun səsi gərginləşir, üzünü örtən yaylığın arxasından qəzədən daralmış gözləri görünür.

"Əgər o qərbliləri öldürsə, kədərlənmərəm. Mən xəcalət çəkirəm ki, başqa oğullarım dinc şəkildə vətəndaş qrupları üçün çalışırlar. Onlar silaha sarılmalıdırlar".

Mən soruşuram ki, oğlu İslam Dövləti üçün döyüşərkən həlak olsa, özünü necə hiss edəcək?

Bir az susur.

"Xoşbəxt olaram" – deyir və başını aşağı dikib ağlayır.

Aya 100 dollar

BMT-nin ötən ay açıqlanmış hesabatına görə İslam Dövləti səfərbərliyi əsasən və çox vaxt da zor tətbiq etməklə, uşaqların arasında aparır.

İnternetə yüklənmiş "İslam Dövlətinin küçükləri" adlanan videoda tam hərbi geyimdə, əllərində silah İD-in qara bayrağı qarşısında durmuş uşaqların batalyonu görünür.

Başqa cihadçı qruplar da əsgər uşaqlardan istifadə edirlər. Human Rights Watch bu yaxınlarda bildirib ki, onlardan intiharçı bomba partlayışlarının törədilməsində və snayper kimi istifadə edilir.

Cənubi Türkiyənin Qaziantep şəhərində biz bir Suriya vətəndaş fəalı ilə görüşdük. Onun 13 və 15 yaşlarında olan kiçik qardaşları Suriyada əl-Qaidədən qopmuş Cəbhət ən-Nüsranın səfərbərlik toruna keçib.



21 yaşlı Məhəmməd mənə bir qrup döyüşçü ilə ağır artilleriya qurğusundan atəş açan sonbeşik qardaşınının videosunu göstərir.

Başqa şəkillərində o, pulemyotu qucaqlayaraq kamera qarşısında dayanıb.

"Mən qardaşlarımın ən-Nüsraya qoşulmasının qarşısını almağa çalışdım, - deyir, - lakin onlar məni heç saya almadılar".

"Onlar indi məktəbə getməlidirlər. Lakin ən-Nüsra onlara vuruşmaqları üçün ayda 100 dollar verir. Onlara düşərgədə silah təlimi keçirlər. Onların uşaqlığı əllərindən alınıb".




Hər iki qardaşı bu yaxınlarda İslam Dövləti ələ keçirib. Məhəmməd qorxur ki, onlar tezliklə ən-Nüsradan ayrılıb İD-ə qoşulacaqlar.

"Əvvəllər kiçik qardaşımla evdə oynayardıq. Sonra o dəyişdi. Ona deyəndə ki, ən-Nüsra bizim ölkəmizi dağıdacaq, mənə belə dedi: Səsini kəs, yoxsa səni öldürərəm!"

"Onlar ən-Nüsraya qoşulmağa gedəndə hər ikisinə "xudahafiz" dedim və düşündüm ki, onları bir daha görməyəcəyəm. Mən əminəm ki, onların ölüm xəbəri gələcək".

Suriya müharibəsi bir nəslin püxtələşmə illərinə qara pərdə endirir.

Yaraqlılar uşaqları bir hərbi qənimət kimi ovlayırlar. Onların uşaqlığı əllərindən erkən alınır.

Mən "Əbu Xəttabgildən" çıxanda anasından soruşuram ki, oğlu balaca olanda nə olmaq istəyirdi?

Anası gülür: "Təyyarəçi".