Köhnə “Kubinka” adlanan küçələrdəki evləri hər kəs görüb yəqin. Alçaq, uzun illər qabaq tikilmiş bu evlərin darvazalar küçəyə açılır. Burada yastı-yapalaq əski Bakıyla yeni göydələnli Bakını bir-birindən bircə addım ayırır.


Bu cənub şəhərinin köhnə evlərində yaşayanlar buralara çox alışdıqlarını deyirlər. Elə 30 ildir ki, Balababa Məcidov 73 ünvanında ev tikib yaşayan Telli Babayeva da nə qonşularından, nə də evindən ayrılmaq istəyir. Amma iddia edir ki, 41 saylı MİS əməkdaşları onu buna məcbur edirlər.

Evimi boşaldıb, qapısına qıfıl vurublar

“Üzüm-gözüm bu divarlara çox öyrəşib. 30 ildir bu evdə yaşayıram. İndi evimi boşaldıb, qapısına da qıfıl vurublar. İnsan xəyalına hər şeyi gətirir, amma kiminsə gəlib sənin evini əlindən alacağını heç vaxt xəyalından belə keçirə bilmir”.

Telli Babayeva deyir ki, 30 il sonra Sevil Seyidzadə adlı şəxs onu məhkəməyə verib və məhkəmə qərarı əsasında yaşadığı evdən çıxarılıb. Özü də evdə olmayanda, MİS əməkdaşları onun bütün əşyalarını küçəyə töküb. Evə qayıdanda əşyalarını küçədə, qapını da qıfıllı görüb. İndi hara gedəcəyini də bilmir:

“Soyuq adamı buz kimi kəsir, ilin–günün bu vaxtında hara gedim, bilmirəm. Elə dövrdür ki, kimsənin qapısını döyməyə də ürək etmirsən. 60 yaşım var, qoca adamam, mənim küçədə qalan vaxtım deyil axı”.

Elə küçənin ortasında toz-torpağa bulaşmış əşyalarını yerbəyer edə-edə danışırıq.

“Evimdən ayrıla bilmirəm, 30 ildən sonra evindən ayrılmaq asan deyil”, – deyir.

Qoca vaxtında hara gedəcəyini özü də bilmir

Sonanın qardaşı Həsən Məsimov söhbətə qoşulur:

“Bacım illər sonra evsiz qalmasını heç ağlına da gətirməzdi. Qoca vaxtında hara gedəcəyini heç özü də bilmir. Yaxşı ki, mən gəlmişəm. Burda yaşamırdım, Rusiyadaydım. 30 il əvvəl bu evi tikəndə bura zibillik idi. O vaxtı MİS müdiri ilə razılaşıb, bu evi tikdik. 30 ildə beşdən çox MİS müdiri dəyişib. Bu evin sənədi yoxdur, amma işıq–qaz pulunun hamısını ödəyir. Bacımı küçəyə atmalarının səbəbi məhkəmənin çıxardığı saxta qərar olub. Sevil Seyidzadə adlı şəxs indi gəlib deyir ki, 1949–cu ildə babası burda yaşayırmış. Məhkəmə də qərar çıxardıb ki, o bu mülkü ala bilər. Amma onun sənədinin saxta olmasına əminəm”.

71-73 labirinti

Telli Babayevanın qarlı qış günündə küçədə qalması bizi də narahat etdiyi üçün məsələni araşdırmaq qərarına gəldik. Bakı şəhər 41 saylı MİS-ə getdik.

MİS müdiri Fazil Qurbanovun dediyinə görə, Telli Babayeva mənzilini məhkəmənin sərəncamı əsasında boşaldılan ərazidə qeyri-qanuni yolla tikib. MİS müdiri, Balababa Məcidov 71 ünvanının MİS də heç bir sənədi olmadığını, ümumiyyətlə bu ərazi haqqında məlumatsız olduqlarını bildirdi:

“Əvvəllər MİS olmadığı üçün bütün ərazi bir qurumun tərkibində olub. O vaxtı şəxsi mülklərin sənədləri isə mülk sahibinin özündə qalıb. Sonradan ərazilər bölündüyü və hər ərazinin özünün MİS –i olduğu üçün 71 ünvanının sənədləri də bizdə yoxdur. Ona görə də bu ərazinin Sevil Seyidzadəyə, yaxud Telli Babayevaya məxsus olması haqqında heç bir söz deyə bilmərəm. Təkcə onu bilirəm ki, Sevil Seyidzadənin 71 ünvanındakı sahənin onun babasına aid olması haqqında iddiası 1949–cu ildə məhkəmənin verdiyi çıxarış əsasında olub.
Telli Babayeva isə bu ünvanın qonşuluğunda, yəni 71-də yox, Balababa Məcidov 73-də qeydiyyatdadır, yaşadığı ev də rəsmən ona aiddir. 71 ünvanındakı mənzili isə o, qeyri-qanuni tikib və kirayəyə veribmiş”.

Onun bu mülkə sahiblənmək hüququ var

Vəkil Ceyhun Cəfərlinin sözlərinə görə, Telli Babayevanın bu məsələdə hüquqlarını qorumaq olar və əgər vətəndaş daimi olaraq 15 il bir mülkdə yaşayırsa, onun bu mülkə sahiblənmək hüququ var.

Vəkil Xalid Bağırovun fikrincə isə, bu, Telli Babayevaya heç bir hüquq vermir ki, o bu ərazini mənimsəsin:
“Qeyri-qanuni mənimsənilən mülkdə tikilən evi sənəd əsasında geri qaytarmaq olar. Həmin şəxsin illərdən bəri o mülkdə yaşaması bu ünvanın ona məxsus olması anlamına gəlmir”.

Telli Babayeva razılaşmır

Telli Babayeva MİS müdirinin dedikləri ilə razılaşmır:

“MİS” müdiri “Kubinka”nı saxta sənədlər əsasında satıb qurtarıb. Mən 83-cü ildə bura gəlin gəlmişəm, onlar deyir ki, 71 ünvanının sənədləri yoxdur MİS-də. Amma saxta sənəd düzəldib, Sevil Seyidzadəyə veriblər. O da bu iddia əsasında gəlib evi alıb. Bu sənəd saxtadır. 73 nömrəli mənzilin qapısı da 71 ünvanındakı həyətə açılır. Ona görə də mən indi evimə girə bilmirəm. Ancaq pəncərəni sındırıb ordan girə bilərəm. Amma mən niyə axı evimə pəncərədən girməliyəm? Həm “71”, həm “73” mənim haqqımdır”.

Mövzunu diqqətdə saxlayacağıq.