Azərbaycanın hərbi eksperti və Hava Hücumundan Müdafiə Qüvvələrinin ehtiyatda olan general-leytenantı, Milli Məclisin keçmiş deputatı, milliyətcə ukraynalı Vladimir Timoşenko Ukraynadakı hazırkı vəziyyət, Rusiyanın Krıma hərbi qüvvələr yeritməsinin müharibəyə səbəb ola biləcəyi ilə bağlı ehtimallar və Ukrayna prezidentliyinə iddialılarla bağlı danışıb.
Onun fikrincə, keçmiş prezident Viktor Yanukoviçin ən böyük səhvi dövləti idarə etməyə başlayandan bütün hakimiyyəti əlində cəmləşdirməsi və Konstitusiyanı dəyişdirməsi idi: “Buna baxmayaraq, hakimiyyətin öhdəsindən gələ bilmədi. Məhkəmələr hamısı pulla alınmışdı. Ölkədə çox böyük korrupsiya var idi. İqtisadiyyat pis vəziyyətə düşmüşdü. 2013-cü ilin noyabrında Avropa Birliyinin liderlərinin iştirakı ilə Vilnüsdə keçirilən "Şərq Tərəfdaşlığı" sammitində Viktor Yanukoviçin assosiativ üzvlüklə bağlı sazişi imzalamaması isə Ukraynada etirazların başlamasına səbəb oldu. Əslində müstəqil dövlətin rəhbəri kimi bu sazişi imzalamamağa Yanukoviçin haqqı çatırdı. Yadınızdadırsa, o vaxt həm Ukraynada, həm də Avropada iddia edirdilər ki, Yanukoviç bu addımı Rusiyadan çəkindiyi üçün atıb. Beləliklə, Ukraynanı Rusiyadan ayırmaq planını işə salındı. Bunların hamısı xaricdən idarə edilirdi. Amma iş orasındadır ki, Kiyevdəki Azadlıq meydanına gələnlərin hamısı hakimiyyətə qarşı olan insanlar idi. Bunu da etiraf etmək lazımdır”.
Vladimir Timoşenko Yanukoviçdən sonra hakimiyyətə gələnlərin də yanlış addımlar atdığını vurğulayıb və indi ölkədə baş verən proseslərə məhz bu yanlışlıqların da səbəb olduğunu qeyd edib: “Yeni hakimiyyətə gələnlərin dillə bağlı qanunu ləğv etmələri çox böyük səhv idi. Bu, həm strateji səhv idi, bunu etməməli idilər. Halbuki Ukrayna dövlətinin nə qədər həll edilməmiş problemləri var. Amma ilk növbədə rus dili məsələsini gündəmə gətirdilər. Bu eyforiyaya qapılmaqdan, müdrikliyin çatışmamasından irəli gəlirdi. Bu qərar dərhal rusdilli əhalini ayağa qaldırdı. Şərq və cənub rayonları ciddi etirazlarını bildirdilər. Əlbəttə, bu ilk növbədə təcrübənin olmamasından irəli gəlirdi”.
Keçmiş millət vəkili Rusiyanın Krımda vəziyyəti gərginləşdirməklə bağlı fəaliyyətini isə ciddi tənqid edib: “Mən Rusiyanın fəaliyyətinə heç cür haqq qazandırmıram. Çünki Rusiyanın indiki fəaliyyəti NATO-nun Yuqoslaviya ilə bağlı fəaliyyəti ilə eynidir. Osetiyada baş verənləri xatırlayırsınızmı? Saakaşvili hərbi əməliyyatlara birinci başlamışdı. Bu hansısa formada əsas verdi ki, Rusiya rusdilli əhalinin müdafiəsi üçün ordudan istifadə etsin. Əslində, Rusiyanın bu hərəkəti Gürcüstan ərazisində əsl müharibəyə səbəb oldu. Bu gün isə Krımda Rusiyanın bu qədər fəallaşmasına heç bir əsas yoxdur”.
Timoşenko vəziyyətin gərginləşməsinə baxmayaraq, bunun müharibəyə səbəb olacağına inanmır: “Hesab edirəm ki, Qərb Rusiyaya sanksiya tətbiq etməlidir. Proseslərin gedişi də göstərir ki, bu olacaq. Çünki əgər Qərb Krımda baş verənlərə göz yumsa, digər problemlərin ortaya çıxmayacağına heç bir təminat yoxdur. Mən Rusiya prezidenti Vladimir Putinə - Azərbaycan üçün müsbət mənada heç nə etməsə də - böyük hörmətlə yanaşırdım. Ancaq onun bugünkü davranışları yolverilməzdir”.
Ukraynada prezidentliyə iddialılara gəldikdə, ekspertin fikrincə, Yuliya Timoşenko daha sərfəli namizəddir: “Ukraynaya indi güclü, həm də təcrübəli prezident lazımdır. Yuliya Timoşenko baş nazir işləyib, diplomatdır, yaxşı natiqdir. Bir sözlə, böyük siyasi məktəb keçib. İndiki situasiyada prezidentin səlahiyyətləri məhdudlaşdırıldığından, o daha sərfəli namizəddir. Amma iş burasındadır ki, o, bütün Ukraynada dəstəklənməyəcək”.
Keçmiş deputat deyib ki, Yuliya Timoşenkonu çox şeyə görə mühakimə etmək olar: “Ancaq korrupsiya ilə bağlı Yankoviçin ittihamları tamamilə haqsız idi. Timoşenko baş nazir işlədiyi zaman Rusiya ilə imzalanan qaz müqaviləsindən cibinə heç nə qoymamışdı. O vaxt situasiya diqtə edirdi ki, baş nazir kimi həmin müqaviləni imzalasın”.
Timoşenkonun “UDAR” partiyasının lideri, tanınmış boksçu Vitali Kliçkonun namizədliyinə münasibəti isə tamam fərqlidir: “Onun mübarizə ərazisi rinqdədir. Hansı siyasi məktəbi keçib? O hətta komsomol təşkilatına da rəhbərlik etməyib. Məgər dövlətlə oynamaq olarmı? Deyə bilərlər ki, Ronald Reyqan aktyor olub. Amma Amerika ilə Ukraynanı eyniləşdirmək olmaz. İndi Ukraynadakı situasiya daha təcrübəli şəxsin prezident seçilməsini tələb edir. Dövlət idarəçiliyində də həm də müdriklik lazımdır. Emosiyalarla dövləti idarə etmək mümkün deyil. Prezident ilk növbədə dövlətin maraqlarını üstün tutmalı, gələcək nəslin bir daha belə ağır situasiya ilə üzləşməməsinə çalışmalıdır”.