Qərb İlham Əliyevdən koalision hökumət istəyir
Seçkinin kritik 100 günü başladı...Azərbaycanın dövlət idarəetməsində sensasion sayıla biləcək razılaşma əldə edildiyi iddia olunur; Avropa YAP-ın 3-cü dəfəsinə bəzi şərtlər çərçivəsində razılıq verib; Milli Şuranın vahid namizədi Rüstəm İbrahimbəyov seçkidən sonrakı hökumətdə əsas fiqur kimi görülür
Prezident seçkiləri normal axarda keçsə, 100 gün sonra Azərbaycan xalqı yaxın 5 il müddətinə dövlət rəhbərinin kimliyini biləcək. “Yeni Müsavat”ın seçkilərin ciddi beynəlxalq müşahidə altında keçiriləcəyi ilə bağlı ötən ay yazdığı xəbərlər (bax:10 iyun, “2013 seçkilərini ABŞ keçirir”) təsdiqlənir.
Yazıda qeyd olunurdu ki, 2013-2015 seçkilərinin patronajlığını üzərinə götürən Ağ Ev administrasiyası hakimiyyətin “qırmızı xətti” keçməyəcəyinə vəd alıb. ABŞ seçkini hakimiyyətin əleyhinə olduğu ATƏT missiyasının nəzarətində keçirməkdə israrlıdır. ATƏT-in seçkidə rəyi əsasdır və qurumda birləşən dövlətlər müşahidə missiyasının yekun hesabatı əsasında öz siyasətini qurur. Amerika ATƏT-də söz sahibi olsa da, Avropanın da isti baxmadığı “üçüncü müddəti” onlara həzm etdirmək lazımdır. Bunun üçün isə oktyabr seçkisini müşahidə edəcək ATƏT-in mövqeyi son dərəcə əsaslı sayılır.
“İndi MSK və digər dövlət qurumları ilə danışıqlar yekunlaşır. Hakimiyyət ATƏT-in Bakı ofisinin səlahiyyətlərini azaltmaq niyyətindən vaz keçib. Müşahidə missiyasının da ölkəyə buraxılması üçün sənədləşmə başlayıb. Milli Demokratiya İnstitutunun da ölkədə fəaliyyət müddəti uzadılacaq” deyə, məlumatlı qaynaq bildirmişdi.
Məlumdur ki, oktyabr seçkilərini müşahidə edəcək AŞ PA Müşahidə Missiyası artıq formalaşıb və 32 nəfərdən ibarət qrupa britaniyalı deputat Robert Valter rəhbərlik edəcək.
Hakimiyyət ATƏT-in Bakıdakı missiyasının səlahiyyətlərini azaltmaq niyyətindən də vaz keçib və bunu bu qurumun sədrinin ölkəmizə son səfərindəki açıqlamaları da təsdiq edir.
Azərbaycan xarici işlə naziri Elmar Məmmədyarov da oktyabrda keçiriləcək prezident seçkilərinə ATƏT müşahidəçilərini dəvət ediləcəyini deyib. Nazir əlavə edib ki, seçkilərə 2 ay qalmış ATƏT-ə müşahidəçi göndərilməsi ilə bağlı rəsmi müraciət ediləcək.
ATƏT-in Bakı ofisinin statusunun dəyişdirilməsi ilə bağlı Azərbaycan hökumətinin müraciəti barədə sualın cavabında ATƏT sədri deyib ki, hakimiyyətin “bu məsələ ilə bağlı mövqeyi çox konstruktivdir: ”Ümid edirəm ki, tezliklə Azərbaycanı və Azərbaycan xalqını təmin edəcək qərarlar qəbul edəcəyik".
Beləliklə, hakimiyyət Qərbin əsas tələblərini yerinə yetirərək seçkinin maksimum beynəlxalq müşahidə altında keçirilməsini təmin edib.
“Yeni Müsavat” hakimiyyətlə Qərb, xüsusilə də ABŞ arasında Azərbaycanın dövlət idarəetməsində sensasion sayıla biləcək bir razılaşmanın olduğu barədə məlumat alıb. Bugünlərdə Avropa ölkələrinin birində keçirilən tədbirdən qayıdan mənbəmiz bu məlumatı, necə deyərlər, “ölkə dışından” gətirib. Həmin şəxsin dediyinə görə, Qərb diplomatları ilə qeyri-rəsmi söhbətdə onların seçkidə Azərbaycanla bağlı xüsusi narahatlıqlarının olmadığını müşahidə edib. Diplomatların deməsindən belə anlaşılıb ki, İlham Əliyevin üçüncü prezidentlik müddəti müəyyən şərtlər daxilində qəbul edilib. Əsas şərt isə Azərbaycanda seçkidən sonra koalision hökumətin formalaşmasıdır. “Avropada Milli Şura barədə bizdən də ətraflı məlumatları var və müxalifətin koalisiyası gələcək koalision hökumətin tərkibi hesab edilir” - deyə, mənbə sensasion sayıla biləcək bu məlumatı “Yeni Müsavat”la bölüşüb.
Bu məlumatı təsdiq edə biləcək bəzi faktlar artıq var. Məsələn, ABŞ Dövlət Departamentində Rüstəm İbrahimbəyovun yüksək səviyyəli görüşləri, bu təmasların yaxın günlərdə Avropa Birliyinin yüksək səviyyəli rəsmiləri ilə də olacağı, daha sonra onun yenidən ABŞ-a dəvət olunacağı barədə məlumatların təsdiqlənməsi Milli Şuranın vahid namizədinə verilən önəmdir. Yəni belə görünür ki, Qərb R.İbrahimbəyovun timsalında “qızıl orta”nı tapdığını güman edir və onu koalision hökumətdə əsas fiqur kimi görür. İstisna deyil ki, bu cür rəy seçki sonrası mümkün gərginliyi azaltmaq üçün də Qərb mənbələri tərəfindən dövriyyəyə buraxılsın.
Hakimiyyətin seçkinin nəticəsindən asılı olaraq koalision hökumət qurmağa razılıq verməsi neçə illərdir ki, təkbaşına iqtidar olan YAP üçün əlbəttə ki, yumşaq desək, ciddi güzəştdir, bəlkə bəziləri üçün faciədir. Amma dəyişən dünya, yıxılan iqtidarlardan dərs götürülməməsi hakimiyyətə daha faciəvi sonluq yaşada bilər. 3-4 nazir, komitə sədri, icra başçısı postunu verməklə hakimiyyəti tam və birdəfəlik itirmək arasında fərq, əlbəttə ki, çox böyükdür. Bunu hakimiyyətin əsas adamları daha yaxşı bilir.
Amerikanın ölkəmizdəki sabiq səfiri Metyu Brayzanın Azərbaycan iqtidarını Misirin devrilmiş prezidenti Mursinin aqibətini yaşamamaq üçün demokratik islahatlara çağırması da çox şeyi deyir. Xatırladaq ki, Mursinin hakimiyyətdən yıxılmasının əsas səbəbi onun təkbaşına iqtidar olmaq iddiasıdır.
Təkbaşına iqtidar, yoxsa koalision hökumət? Seçki üçün geri sayım başladı...